Kultura pilińska
Kultura pilińska to jedna z kultur młodszej epoki brązu, datowana na okres od 1300 do 700 r. p.n.e. Wchodzi w skład zespołu kultur pól popielnicowych i obejmuje obszar południowo-wschodniej i środkowej Słowacji oraz północno-wschodnich Węgier, wzdłuż rzek Ipoly, Zagyva, Slana, Hornad i Bodrog. Na wschodzie sięga po Cisę, a na północy przenika w górę Topli oraz do Kotliny Sądeckiej i doliny Hornadu, aż pod Tatry.
Kultura pilińska wykształciła się na podłożu kultury Otomani, pod silnym wpływem kultur mogiłowych. Dzieli się na dwie lokalne grupy:
- Grupa Zagyvapalfalva
- Grupa Barca
Ludność kultury pilińskiej mieszkała w osadach otwartych, wykorzystując także jaskinie. W obrębie tej kultury rozwinął się znaczący ośrodek metalurgii brązowej, korzystający z lokalnych złóż miedzi w Rudawach Słowackich oraz północnych Węgrzech.
Pochówki i wyposażenie
Osoby zmarłe były chowane na płaskich cmentarzyskach, gdzie dominowały groby ciałopalne w popielnicach. Czasami występowały również inne formy pochówków. Wyposażenie zmarłych obejmowało miniaturowe wyroby codziennego użytku wykonane z brązu.
Inwentarz ceramiczny
W kulturze pilińskiej wyróżnia się różnorodne naczynia ceramiczne, w tym:
- Naczynia wazowe o stożkowej lub cylindrycznej szyi, zdobione guzkami i ornamentem geometrycznym.
- Naczynia z szerokimi uchami taśmowatymi.
- Kubki jednouche zdobione guzkami lub żłobkami.
- Naczynia sitowate i przenośne piecyki gliniane.
Piliński krąg kulturowy sąsiadował z plemionami kultury gawskiej i łużyckiej, a jego ludność pełniła rolę pośrednika w handlu między południowymi a centralnymi oraz północnymi regionami Europy Środkowej.
Bibliografia
Gedl, Marek. „Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Europie.”
