Księga Hioba
Księga Hioba, znana również jako Księga Joba (hebr. איוב Ijow), jest dydaktycznym poematem i jedną z ksiąg Biblii, umiejscowioną między Księgą Estery a Psalmami. Składa się z 42 rozdziałów napisanych w języku hebrajskim, a jej powstanie datuje się na V-III w.p.n.e., po zburzeniu Jerozolimy i okresie niewoli babilońskiej. Tradycja rabinistyczna przypisuje autorstwo Mojżeszowi.
Tematyka
Księga Hioba porusza fundamentalne pytania dotyczące ludzkiego cierpienia i sprawiedliwości Bożej:
- Dlaczego niewinni cierpią?
- Dlaczego Bóg pozwala na istnienie zła na ziemi?
Hiob, postać centralna księgi, jest symbolem niezawinionego cierpienia. Mimo że stracił majątek, dzieci i zachorował, nie utracił wiary w Bożą sprawiedliwość. Jego przyjaciele sugerowali, że jego nieszczęścia są karą za grzechy, jednak Hiob bronił swojej prawości i zadawał pytania Bogu, lamentując nad swoim losem.
Struktura Księgi Hioba
Księga składa się z kilku części:
- Wstęp: Historia cierpień Hioba oraz rozmowy Szatana z Bogiem.
- Poemat część I: Dyskusja Hioba z przyjaciółmi Elifazem, Bildadem i Sofarem.
- Poemat część II: Argumentacja Hioba, mowy Elihu, odpowiedzi Boga i Hioba.
- Zakończenie: Bóg gani przyjaciół Hioba, a Hiob zostaje przywrócony do dawnego stanu w dwójnasób.
Wpływ na literaturę
Księga Hioba miała znaczący wpływ na europejską literaturę piękną. Przykłady jej oddziaływania to:
- Johann Wolfgang von Goethe, który w Fauście nawiązał do rozmowy Boga z diabłem, przekształcając ją w dialog o uczonym Fauście.
- Harry Mulisch w powieści Odkrycie nieba przedstawił rozmowę dwóch aniołów o losach bohaterów, odwołując się do motywów z Księgi Hioba.
- Jerzy Żuławski, który napisał parafrazę Księgi Hioba pt. Z ksiąg Ijoba Cierpliwego.
- Jacek Kaczmarski, autor utworów „Hiob” i „Dzieci Hioba”, odnoszących się do wydarzeń z księgi.
Księga Hioba stanowi istotny element kultury i refleksji nad cierpieniem oraz sprawiedliwością. Jej przekład na język polski dokonał Czesław Miłosz, który wprowadził czytelników w dramatyczne napięcia tej prozy.
