Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 – odznaczenie wojskowe w Polsce
Historia
Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 został ustanowiony 21 lipca 1990 roku, aby uhonorować osoby, które służyły w latach 1918–1921 i przyczyniły się do niepodległości Polski. Odznaczenie to nawiązuje do przedwojennego Krzyża Ochotniczego za Wojnę 1918–1921.
Przyznawany był wszystkim uczestnikom konfliktów, w tym wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej, żyjącym w dniu wejścia ustawy w życie (10 sierpnia 1990). Krzyż nadawany był przez Prezydenta RP na wniosek Ministra Obrony Narodowej, a odznaczeni otrzymywali odznakę oraz legitymację. Ostateczne przyznawanie Krzyża zakończono 8 maja 1999 roku, a łącznie nadano 7821 odznaczeń.
Opis odznaki
Odznaka ma formę krzyża równoramiennego, wykonanego z metalu o wymiarach 42 × 42 mm. Składa się z czterech ramion o przekroju spłaszczonego ośmioboku, połączonych sześcianem. Na ramionach poprzecznych znajduje się napis: OBROŃCY – OJCZYZNY, natomiast na ramionach pionowych daty 1918 i 1921. W centrum znajduje się wizerunek orła na tle białej emalii.
Wstążka odznaki, o szerokości 37 mm, jest czerwona z dwoma wąskimi białymi paskami. Do 1992 roku Krzyż noszono po Krzyżu Walecznych, a po tej dacie – po aktualnych odznaczeniach państwowych.
Odznaczeni
Wśród pierwszych odznaczonych w 1990 roku znaleźli się m.in.:
- Zofia Jabłońska-Erdmanowa
- Marian Cichy
- Karol Cholewiński
- Stefan Marcinkowski
- Bogdan Mechowiecki
- Maria Wittek
- Stefan Jellenta
- Jan Zieja
Podsumowanie
Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921 jest ważnym odznaczeniem, które honoruje wkład Polaków w walki o niepodległość kraju. Jego historia i forma odznaki mają głębokie znaczenie w kontekście polskiej tradycji wojskowej.
