Krzyż Einsteina
Krzyż Einsteina, znany również jako kwazar Q2237+030 (QSO 2237+0305), to obiekt astronomiczny, który znajduje się za galaktyką spiralną ZW 2237+030. Jego wyjątkowość polega na tym, że dzięki efektowi soczewkowania grawitacyjnego, z Ziemi widoczny jest w postaci czterech obrazów.
Odkrycie i właściwości
Kwazar Q2237+030 został odkryty w 1984 roku jako pierwszy znany obiekt tego typu, który został zaobserwowany w wyniku soczewkowania grawitacyjnego. Posiada przesunięcie ku czerwieni wynoszące 1,695, natomiast galaktyka soczewkująca ma przesunięcie ku czerwieni 0,0394.
Efekty soczewkowania
Obserwacje tego kwazara ujawniają dwa kluczowe zjawiska:
- Makrosoczewkowanie: Powstawanie wielokrotnych obrazów kwazara.
- Mikrosoczewkowanie: Zjawisko związane z ruchem gwiazd w galaktyce soczewkującej, które wpływa na poszczególne obrazy kwazara.
Badanie mikrosoczewkowania dostarcza istotnych informacji na temat rozmiaru obszaru, z którego pochodzi promieniowanie optyczne kwazara. Najnowsze badania sugerują, że jego rozmiar nie przekracza 2 × 1010 km, co stanowi najdokładniejszy pomiar tego typu w historii badań nad kwazarami.
Pochodzenie nazwy
Nazwa „Krzyż Einsteina” jest hołdem dla Alberta Einsteina, który jako pierwszy opisał zjawisko soczewkowania grawitacyjnego w ramach ogólnej teorii względności.