Krzywa obojętności
Krzywa obojętności to zbiór kombinacji dóbr i usług, które dostarczają konsumentowi takiej samej użyteczności, co oznacza, że są dla niego równoważne. Krzywa łączy punkty na wykresie, które reprezentują różne ilości dwóch dóbr, między którymi konsument nie ma preferencji. Istnieje wiele krzywych obojętności, a ich zbiór nazywany jest mapą obojętności.
Właściwości krzywych obojętności
- Ujemne nachylenie – krzywe są nachylone w dół, co oznacza, że przy wzroście ilości jednego dobra, należy zmniejszyć drugie, aby użyteczność pozostała na tym samym poziomie.
- Spłaszczenie w miarę przesuwania się w prawo – zachodzi prawo malejącej krańcowej stopy substytucji.
- Krzywe nie krzyżują się – każda krzywa reprezentuje inny poziom użyteczności, a wyższa krzywa oznacza wyższą użyteczność.
Historia
Teoria krzywych obojętności została opracowana przez Francis Ysidro Edgewortha, który w 1881 roku opisał matematykę ich rysowania. Vilfredo Pareto był pierwszym, który je narysował w 1906 roku. Teoria ta wywodzi się z porządkowej teorii użyteczności Williama Stanleya Jevonsa.
Mapa obojętności
Mapa obojętności to wykres ilustrujący różne poziomy użyteczności danego konsumenta. Punkty na mapie odpowiadają różnym krzywym obojętności, gdzie każdy punkt na krzywej reprezentuje taką samą użyteczność. Krzywe są zdefiniowane w nieujemnej ćwiartce, są ujemnie nachylone, a ich kształt jest wypukły.
Nachylenie krzywej
Nachylenie krzywej obojętności odzwierciedla krańcową stopę substytucji. Wysoka krańcowa stopa substytucji oznacza, że konsument jest gotów wymienić dużą ilość jednego dobra na małą ilość drugiego, podczas gdy niska stopa substytucji oznacza odwrotnie.
Założenia preferencji konsumenckich
Preferencje konsumentów opierają się na kilku założeniach:
- Kompletność: Konsument potrafi sklasyfikować wszystkie dostępne kombinacje dóbr.
- Zwrotność: Jeśli dwa dobra są identyczne, konsument będzie obojętny względem obu.
- Przechodniość: Jeśli A jest preferowane od B, a B od C, to A jest preferowane od C.
- Ciągłość: Preferencje są nieskończenie podzielne.
- Monotoniczność: Większa ilość dóbr jest preferowana do mniejszej.
- Malejące krańcowe stopy substytucji: Konsumenci są gotowi rezygnować z jednego dobra, aby uzyskać więcej drugiego.
Podsumowanie
Krzywe obojętności są kluczowym narzędziem w teorii wyboru konsumenta, ilustrującym preferencje i wybory na rynku. Zrozumienie ich właściwości oraz założeń jest niezbędne do analizy zachowań konsumenckich.