Kris – Malajski Sztylet
Kris to tradycyjny malajski sztylet, charakteryzujący się wężowatą głownią z bruzdami oraz często haczykowatą wypustką. Długość jego głowni zazwyczaj wynosi od 30 do 40 cm, a w wersji katowskiej od 50 do 60 cm. Kris jest narodowym symbolem Malezji.
Charakterystyka
Kris jest często elementem galowej garderoby arystokracji. Jego charakterystyczny kształt pojawił się około XIII wieku, jednak tradycje związane z krisem sięgają czasów prehistorycznych. Najwcześniejsze znane egzemplarze datowane są na IV wiek i były używane na Jawie. W miarę upływu czasu wykształciły się różne lokalne odmiany, z których każda była przypisana do konkretnej klasy społecznej.
Kris ma również znaczenie religijne i kulturowe, będąc obiektem czci. Tradycja nakazuje składanie mu ofiar w postaci kwiatów, kadzideł i żywności. W celu nadania mu mocy magicznej, kris wbija się w ciało węża. Forma klingi nawiązuje do symboliki węża naga, a wytwórcy krisów, zwani empu, byli darzeni szczególną czcią. Używali oni nie tylko zwykłego żelaza, ale także żelaza meteorytowego, co nadawało krisom unikalny wygląd. Rękojeści dawnych krisów często nawiązywały do postaci ludzkiej.
Osiągnięcia
- W 2005 roku kris indonezyjski został uznany za Arcydzieło Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości.
- W 2008 roku kris został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Podsumowanie
Kris to nie tylko broń, ale także istotny element kultury malezyjskiej i indonezyjskiej, związany z tradycjami, magią i społecznymi hierarchiami. Jego historia oraz znaczenie sprawiają, że jest to obiekt o wysokiej wartości kulturowej.
