Kraj Warty
Kraj Warty (niem. Reichsgau Wartheland) był regionem administracyjnym utworzonym przez III Rzeszę w 1939 roku na terenach anektowanych z Rzeczypospolitej Polskiej. Powstał w wyniku agresji Niemiec i ZSRR na Polskę oraz okupacji przez Wehrmacht.
Utworzenie
Po podziale Polski, Adolf Hitler 8 i 12 października 1939 roku wcielił zachodnie terytoria Polski do Rzeszy, tworząc Okręg Rzeszy Poznań, przekształcony 29 stycznia 1940 roku w Kraj Warty. Te działania były niezgodne z międzynarodowym prawem i nie były uznawane przez polski rząd na uchodźstwie.
Terytorium i ludność
Kraj Warty obejmował 43 905 km² z populacją około 5 milionów ludzi, w większości Polaków (ponad 90%), z mniejszościami żydowską i niemiecką. Region podzielono na trzy rejencje:
- Rejencja Hohensalza (Inowrocław)
- Rejencja Kalisch (Kalisz)
- Rejencja Posen (Poznań)
Polityka germanizacyjna
Niemcy traktowali Kraj Warty jako tereny „rdzennie niemieckie”. Polityka germanizacji obejmowała m.in. wprowadzenie kart żywnościowych uzależnionych od „przynależności rasowej”, zamknięcie polskich szkół oraz przejęcie przedsiębiorstw. Wprowadzono także system volkslisty, który kategoryzował lokalnych Niemców.
Wysiedlenie i zasiedlenie
W ramach przygotowań dla Niemców, wysiedlano Żydów i Polaków do Generalnego Gubernatorstwa, a do Kraju Warty osiedlano Niemców ze Wschodu, w tym z terenów zajętych przez ZSRR. Do końca 1940 roku wysiedlono ponad 250 000 osób, a dla wielu Polaków i Żydów oznaczało to utratę majątku i deportacje.
Eksterminacja
W ramach akcji eliminacji polskiej inteligencji, tysiące ludzi zostało aresztowanych i zamordowanych. Eksterminacja dotknęła głównie Żydów, Romów oraz katolickich duchownych, a blisko 500 000 mieszkańców Kraju Warty zginęło w wyniku działań okupacyjnych.
Holocaust w Kraju Warty
W 1940 roku utworzono getto w Łodzi, które miało stać się miejscem masowych deportacji Żydów do obozów zagłady, takich jak Kulmhof. Spośród 400 000 Żydów przed wojną, przeżyło mniej niż 8000.
Ataki na kościoły
Niemcy prowadziły politykę przeciwko kościołom katolickim i ewangelickim, burząc niektóre z nich i zamieniając na magazyny. Duchowni byli deportowani do obozów, a działalność kościołów była ściśle regulowana przez niemieckie władze.
Kraj Warty był przykładem brutalnej polityki germanizacyjnej, wysiedleńczej oraz eksterminacyjnej, która miała na celu całkowite zniszczenie polskiej kultury i społeczności na tych terenach.
