Krach giełdowy
Krach giełdowy to nagły i gwałtowny spadek kursów akcji spółek notowanych na giełdzie, który często prowadzi do paniki wśród inwestorów i masowej wyprzedaży walorów.
Przyczyny krachu giełdowego
Przyczyny krachów giełdowych można podzielić na dwie główne teorie: efektywności rynku oraz nieefektywności rynku.
- Teoria efektywności rynku: Zwolennicy tej teorii wierzą, że uczestnicy rynku działają racjonalnie, podejmując świadome decyzje na podstawie dostępnych informacji.
- Teoria nieefektywności rynku: Zgodnie z tą teorią, zachowania inwestorów są często irracjonalne, co prowadzi do sytuacji, w których ceny akcji rosną na skutek nadmiernego optymizmu. W miarę jak coraz więcej inwestorów angażuje się w rynek, powstaje przekonanie o trwałym wzroście wartości akcji. Kiedy jednak brakuje nowych uczestników, ceny zaczynają gwałtownie spadać, co skutkuje paniką.
Perspektywa szkoły austriackiej
Zwolennicy szkoły austriackiej, tacy jak Ludwig von Mises, wskazują na nadmierną kreację pieniądza przez banki centralne jako główną przyczynę krachów. Ich zdaniem, niskie stopy procentowe prowadzą do spekulacji, a „sztuczny” kapitał inwestowany jest w papiery wartościowe o wątpliwej kondycji. Kiedy kreacja taniego pieniądza zostaje przerwana, rynek wraca do stanu równowagi, co prowadzi do pęknięcia bańki spekulacyjnej i krachu giełdowego.
Podsumowanie
Krach giełdowy jest złożonym zjawiskiem, które może być wynikiem zarówno racjonalnych decyzji inwestorów, jak i irracjonalnych zachowań związanych z psychologią rynku. Wzrosty cen akcji mogą prowadzić do spekulacji, a ich nagłe spadki są często wynikiem braku nowych uczestników oraz zakończenia okresu niskich stóp procentowych.