Kostnojęzykokształtne (Osteoglossiformes)
Kostnojęzykokształtne, znane również jako arowanokształtne i arapaimokształtne, to rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) charakteryzujący się prymitywnymi cechami budowy. Ryby te zamieszkują wody słodkowodne na całym świecie, głównie w obszarach tropikalnych, a większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze znane otolity pochodzą z okresu mastrychtu.
Charakterystyka
Ciało ryb kostnojęzykokształtnych jest wydłużone, spłaszczone bocznie i pokryte łuskami cykloidalnymi. Ich wyróżniającą cechą jest dobrze rozwinięty kostny język, na którym oraz w szczękach znajdują się liczne zęby. Płetwy grzbietowe i odbytowe są zazwyczaj długie i przesunięte w kierunku tylnej części ciała. Niektóre gatunki mają prymitywne płuco, które jest przekształconym, unaczynionym pęcherzem pławnym, co umożliwia im oddychanie powietrzem atmosferycznym.
Wśród kostnojęzykokształtnych występują także ryby, które posiadają specjalne narządy do wytwarzania i odbierania impulsów elektrycznych, co ułatwia im orientację w mętnej wodzie lub w ciemności. Zakłócenia fal radiowych są detekowane przez odpowiednie receptory, które przekazują informacje do mózgu. Ryby te wykazują również zaawansowane formy opieki nad potomstwem.
Klasyfikacja
Do rzędu kostnojęzykokształtnych zaliczane są następujące rodziny:
- Pantodontidae – motylowcowate (zawiera jedynie motylowca)
- Osteoglossidae – kostnojęzykowe
- Notopteridae – brzeszczotkowate
- Mormyridae – mrukowate
- Gymnarchidae (zawiera jedynie gymnarchusa nilowego)
- Arapaimidae – rodzina sporna