Kościuszko pod Racławicami
Obraz „Kościuszko pod Racławicami”, namalowany przez Jana Matejkę w 1888 roku, jest eksponowany w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Dzieło to odnosi się do bitwy racławickiej i zostało zainspirowane pracą Mariana Gorzkowskiego.
Opis obrazu
Na obrazie widoczny jest Tadeusz Kościuszko w mundurowym fraku oraz Bartosz Głowacki z czapką na zdobycznej armacie. Hugo Kołłątaj, współorganizator powstania, przedstawiony jest na czarnym koniu, mimo że nie brał udziału w bitwie.
Historia obrazu
Decyzję o namalowaniu obrazu Matejko podjął w 1884 roku, a prace nad nim rozpoczął w marcu 1887 roku. W trakcie tworzenia napotkał trudności, co spowodowało przerwy w pracy, a także wizytę w Racławicach w celu wykonania szkiców krajobrazu. Obraz został przekazany 14 maja 1888 roku podczas ceremonii w Muzeum Narodowym, w której uczestniczyli zaproszeni goście.
Finansowanie i wystawy
Komitet zbierał fundusze na obraz, a łączna suma wyniosła 49 807 złr, co nie pokrywało całkowitych kosztów. Pieniądze pochodziły z różnych regionów, w tym Galicji oraz zagranicy. Obraz był wystawiany w Wiedniu i na Wystawie Światowej w Paryżu. Zorganizowano także festyn, którego celem było zebranie funduszy na reprodukcję obrazu, co przyciągnęło ponad 4 tysiące uczestników.
Cenzura
Mimo zainteresowania, cenzura uniemożliwiła warszawskim czasopismom publikację artykułów na temat obrazu, w tym tych krytycznych.
