Kościół św. Michała Archanioła we Wrocławiu-Ołbinie – neogotycka budowla zlokalizowana przy skrzyżowaniu ulic Bolesława Prusa i Wyszyńskiego we Wrocławiu, w dzielnicy Ołbin.
Historia
Początki kościoła sięgają około 1120 roku, kiedy to komes Piotr Włostowic ufundował opactwo benedyktyńskie św. Wincentego. W 1139 roku benedyktyni otrzymali kaplicę św. Michała, która została włączona do zespołu klasztornego. W XII wieku benedykci zostali zastąpieni przez norbertanów, którzy znacząco rozbudowali klasztor. W 1529 roku zburzono klasztor pod pretekstem zagrożenia ze strony Turków. W kolejnych latach na jego miejscu powstał najpierw drewniany, a następnie murowany kościół.
Budowa obecnego kościoła trwała od 1862 do 1871 roku według projektu Alexisa Langera, w stylu neogotyckim. Po katastrofie budowlanej, dokończenie prac zlecono Karlowi Lüdeckiemu. Kościół ten był pierwszą dużą świątynią katolicką we Wrocławiu od czasu przyłączenia miasta do Prus, symbolizując opór katolików wobec kulturkampf.
W latach 1922–1933 kościół odwiedzała Edyta Stein, która miała swoją kaplicę po lewej stronie. Po II wojnie światowej, w wyniku zniszczeń, kościół był przeznaczony do rozbiórki, ale w 1947 roku został przekazany księżom salezjanom, którzy go odbudowali. W latach 2002–2004 przeprowadzono renowację dachu.
Architektura
Kościół jest orientowany, murowany z cegły maszynowej, o planie krzyża łacińskiego, z trzema nawami i pięcioprzęsłowym transeptem. Wnętrze zdobią sklepienia krzyżowo-żebrowe oraz ostrołukowe okna. Zachodnia elewacja posiada trzy portale z figuralnymi tympanonami. Obecnie na wieży znajduje się jeden dzwon, a dzwony elektroniczne używane są na co dzień.
Tympanon Jaksy
Z dawnego kościoła pochodzi tympanon Jaksy, datowany na lata 1160–1163, przedstawiający Chrystusa Tronującego oraz postacie Jaksę z żoną Agatą i księcia Bolesława Kędzierzawego. Zabytek znajduje się w Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Bibliografia
- Atlas architektury Wrocławia, t. 1. Budowle sakralne. Świeckie budowle publiczne, Wrocław, 1997.
- Encyklopedia Wrocławia, Wrocław, 2001.
- Leksykon architektury Wrocławia, Wrocław, 2011.
- Zabytki sztuki w Polsce. Śląsk, Warszawa, 2006.
Linki zewnętrzne
- [Strona domowa Parafii Św. Michała Archanioła](http://www.wroclawm.salezjanie.pl/)
