Kościół pw. św. Jana Jerozolimskiego za murami
Kościół pw. św. Jana Jerozolimskiego za murami to późnoromańska świątynia znajdująca się w Poznaniu, pełniąca obecnie funkcję kościoła parafialnego. W przeszłości, do 1832 roku, był pod opieką kawalerów maltańskich. W 2017 roku uznano go za kościół stacyjny w czasie Wielkiego Postu.
Historia
Miejsce, w którym znajduje się kościół, ma długą historię. Około 2,5 tysiąca lat temu istniało tu przedchrześcijańskie cmentarzysko. Pierwszy kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła wzniesiono na przełomie XI wieku. W 1170 roku książę Mieszko III Stary i biskup Radwan założyli hospicjum dla pielgrzymów. W 1187 roku kościół przekazano zakonowi joannitów, którzy rozpoczęli budowę nowego obiektu. Świątynia zmieniała patrona na św. Jana Jerozolimskiego przed 1288 rokiem.
Kościół ucierpiał w wyniku pożaru na przełomie XV i XVI wieku, a jego styl został przekształcony na gotycki. W kolejnych latach, związanych z remontami, dodano elementy barokowe, a w 1832 roku rząd pruski przekazał kościół diecezji.
W międzywojniu kościół wymagał remontu, który rozpoczęto w 1926 roku. Podczas II wojny światowej był wykorzystywany jako magazyn, a po wojnie odbudowano go w 1948 roku. W latach 2017-2018 przeprowadzono generalny remont, odkrywając fragmenty muru z okresu przedchrześcijańskiego.
Architektura
Kościół jest dwunawowy z masywnymi ścianami i spadzistym dachem. Jego romańskie mury zachowały się w dobrym stanie, a nad portalem znajduje się figura Jana Chrzciciela. Wnętrze zdobią freski z 1949 roku, a sklepienie prezbiterium jest późnoromańskie. Z zachowanej architektury wyróżnia się barokowa kaplica Świętego Krzyża.
Wnętrze i wyposażenie
Wnętrze kościoła zdobią freski oraz późnogotycki tryptyk z około 1520 roku. W kaplicy znajduje się barokowy ołtarz z krucyfiksem, uważanym za cudowny. W kryptach spoczywają komandorzy zakonu maltańskiego, a także proboszczowie.
Złotnictwo
W skarbcu kościoła znajdują się cenne obiekty, takie jak monstrancje, kielichy i krzyż relikwiarzowy. Najstarsza monstrancja pochodzi z około 1500 roku, a kielich z 1518 roku uważany jest za najcenniejszy. W skład zbiorów wchodzą również puszki liturgiczne z XVII i XX wieku.
