„`html
Kościół Opatrzności Bożej we Wrocławiu
Kościół Opatrzności Bożej, znany wcześniej jako kościół dworski, to ewangelicki obiekt sakralny znajdujący się we Wrocławiu przy ul. Kazimierza Wielkiego. Należy do parafii Ewangelicko-Augsburskiej i jest zlokalizowany w Dzielnicy Czterech Wyznań.
Historia
Nabożeństwa ewangelicko-reformowane we Wrocławiu zostały zalegalizowane w 1742 roku, co umożliwiło zamożnej grupie kupców rozpoczęcie zbiórki funduszy na budowę kościoła. Po częściowym ukończeniu budowli, w 1749 roku, doszło do jej zniszczenia wskutek eksplozji prochu. Odbudowę zakończono w 1750 roku, a kościół poświęcono 27 października tego samego roku. Przypuszcza się, że jego projekt stworzyli Friedrich Arnold i Johann Boumann.
Od 1817 roku parafia weszła w skład Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej, zachowując jednak charakter kalwiński do 1945 roku. Nazwa „dworski” została nadana w 1830 roku, związaną z bliskością pałacu królewskiego.
Architektura
Kościół ma około 30 m długości i 17,5 m szerokości, zbudowany na planie owalu. Wnętrze kościoła charakteryzuje się kremowo-białą kolorystyką oraz złoceniami. W obiekcie znajdują się empor i ambona nadołtarzowa. Warto zauważyć, że w kościele umieszczono tablice upamiętniające żołnierzy niemieckich poległych w latach 1914–1917 oraz poległych w wojnach napoleońskich.
Pastorzy ewangelicko-reformowani
Pierwszy pastor został powołany w 1742 roku. W okresie przed 1817 rokiem pełnił on także funkcję superintendenta zborów ewangelicko-reformowanych na pruskim Śląsku. W latach 1751–1935 przy kościele urzędowało także II proboszcz. Do połowy XIX wieku od duchownych wymagano znajomości języka polskiego, mimo że nabożeństwa odprawiano głównie po niemiecku.
Lista pierwszych proboszczów
- 1742–1743: Johann Ernest Vigilantius
- 1743–1782: Jacob Loos
- 1785–1802: Daniel Heinrich Hering
- 1807–1830: Johann Beniamin Wunster
- 1831–1837: August Erdmann Wunster
- 1837–1855: Ludwig Falk
- 1855–1866: Johann Gillet
- 1866–1884: Julius Teodor Faber
- 1884–1892: Louis Elsner
- 1893–1899: Hugo Albertz
- 1899–1906: Carl Gladischefski
- 1907–1911: Gerhardt Haenisch
- 1912–1934: Maximilian Renner
- 1935–1945: Richard Bender
„`
