Kość udowa
Kość udowa jest najdłuższą i najcięższą kością kończyny dolnej, stanowiącą istotny element wsparcia dla tkanek miękkich uda. U człowieka ma pionowe ułożenie, podczas gdy u czworonogów jest ustawiona przednio-dolnie. Długość kości udowej wynosi około 26% długości ciała człowieka, co czyni ją istotnym wskaźnikiem w rekonstrukcjach szkieletowych.
Anatomia kości udowej
Kość udowa składa się z trzonu oraz dwóch końców: bliższego (górnego) i dalszego (dolnego).
- Koniec bliższy: Zawiera głowę kości udowej (caput femoris), pokrytą chrząstką szklistą, z wyjątkiem dołka (fovea capitis femoris), gdzie przyczepia się więzadło. Głowa łączy się z trzonem przez szyjkę kości udowej (collum femoris), tworząc kąt z trzonem (około 135° u mężczyzn, mniejszy u kobiet).
- Trzon: Ma walcowaty kształt, z guzowatością pośladkową i kresą grzebieniową. Na tylnej powierzchni przebiega kresa chropawa (linea aspera), z wargami przyśrodkową i boczną.
- Koniec dalszy: Składa się z dwóch kłykci: przyśrodkowego (condylus medialis) i bocznego (condylus lateralis), pokrytych chrząstką szklistą. Między kłykciami znajduje się dół międzykłykciowy (fossa intercondylaris).
Kość udowa u zwierząt domowych
U psów krętarz większy leży poniżej głowy kości udowej, podczas gdy u koni, przeżuwaczy i świń znajduje się powyżej. U koni wcięcie krętarzowe dzieli kość na część doczaszkową i doogonową, a w części bliższej trzonu występuje krętarz trzeci, do którego przyczepia się mięsień pośladkowy powierzchowny.
Podsumowanie
Kość udowa odgrywa kluczową rolę w anatomii kończyny dolnej zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Jej struktura i kształt są dostosowane do funkcji, jakie pełni w organizmach różnych gatunków.
