Korzenie oddechowe (pneumatofory)
Korzenie oddechowe, zwane pneumatoforami, to specjalny typ nadziemnych korzeni, które umożliwiają roślinom pozyskiwanie powietrza w trudnych warunkach. Występują głównie u roślin rosnących na podłożu beztlenowym, takich jak namorzyny, szczególnie w strefach podzwrotnikowych i międzyzwrotnikowych.
Charakterystyka pneumatoforów
- Wysokość: mogą osiągać do 1,5 metra.
- Ilość: jedno drzewo z rodzaju Avicennia może wytworzyć około 10 tysięcy korzeni oddechowych.
- Cechy morfologiczne: dobrze rozwinięty miękisz powietrzny (aerenchyma) z systemem kanałów powietrznych.
- Przetchlinki: umożliwiają wymianę gazową, nie dopuszczając wody do wnętrza korzeni.
Pneumatofory pozwalają na pobieranie tlenu podczas przypływu, a wydzielający się dwutlenek węgla tworzy wewnątrz korzenia podciśnienie. W efekcie, podczas odpływu, powietrze jest wessane do wnętrza korzeni.
Znaczenie korzeni oddechowych
Niedotlenienie korzeni może prowadzić do problemów z transportem węglowodanów z liści oraz zaburzeń w pobieraniu soli mineralnych. Pneumatofory chronią tkanki korzeni przed niedotlenieniem i zapobiegają fermentacji w trudnych warunkach glebowych.