Konstantyn X Dukas
Konstantyn X Dukas (ur. 1006, zm. 22/23 maja 1067) był cesarzem bizantyjskim od 1059 roku. Pochodził z arystokratycznego rodu, którego członkowie często brali udział w wewnętrznych zamachach stanu.
Życiorys
W 1057 roku Konstantyn Dukas był westarchą i wsparł opozycję przeciwko Michałowi VI Stratiotikowi. Po abdykacji Izaaka I Komnena, z jego poparciem objął władzę 24 listopada 1059 roku. Jego rządy charakteryzowały się rezygnacją z reform wojskowych i szerokim dzierżawieniem podatków. Zwiększyły się koszty utrzymania administracji oraz Kościoła.
W 1061 roku udaremniono zamach na cesarza, a w tym samym czasie Cesarstwo Bizantyjskie borykało się z zagrożeniem ze strony Turków seldżuckich, którzy zdobyli królestwo Ani w 1064 roku. Dodatkowo, Węgrzy zajęli Belgrad, a Uzowie spustoszyli Bałkany. W 1066 roku Konstantyn ciężko zachorował, a po jego śmierci władzę przejęła cesarzowa Eudoksja Makrembolitissa w imieniu ich małoletniego syna Michała.
Rodzina
Konstantyn X Dukas miał dwie żony:
- Pierwsza żona – córka Konstantyna Dalassena.
- Druga żona – Eudoksja Makrembolitissa, siostrzenica patriarchy Michała Cerulariusza.
Z Eudoksją miał sześcioro dzieci:
- Trzech synów: Michała, Andronika i Konstantyna.
- Trzy córki: Annę Aretę (zakonnicę), Teodorę (żonę doży weneckiego) oraz Zoę (żonę Adriana, brata cesarza Aleksego I Komnena).
Bibliografia
- Michał Psellos, Kronika czyli historia jednego stulecia Bizancjum (976-1077), Wrocław 1985.
- G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, Warszawa 2008.
- R. Browning, Cesarstwo Bizantyńskie, Warszawa 1997.
- K. Zakrzewski, Historia Bizancjum, Kraków 1999.
- M. Angold, Cesarstwo Bizantyńskie: 1025-1204, Kraków 1993.
- Maciej Salamon, Konstantyn X Dukas, w: Encyklopedia kultury bizantyńskiej, Warszawa 2002.
- Peter Schreiner, Konstantin X. Dukas, w: Lexikon des Mittelalters, Stuttgart 1991.
