Konspiracyjne Wojsko Polskie (KWP)
Konspiracyjne Wojsko Polskie (KWP) to polska organizacja niepodległościowa, która rozpoczęła działalność w kwietniu 1945 roku, głównie w województwie łódzkim oraz w regionach śląsko-dąbrowskim, poznańskim i kieleckim.
Charakterystyka organizacji
KWP została założona przez kpt. Stanisława Sojczyńskiego ps. „Warszyc”, który był jej głównodowodzącym do czerwca 1946 roku. Organizacja koncentrowała się na:
- samoobronie
- walce z bandytyzmem
- ochronie społeczeństwa przed Armią Czerwoną
- likwidacji aktywnych urzędników władzy komunistycznej
- rekwizycjach niezbędnych do prowadzenia walki
Po amnestii w sierpniu 1945 roku, KWP przyjęło wielu byłych członków Armii Krajowej. W swoim szczytowym okresie organizacja liczyła około 3 tysięcy członków. Działały oddziały leśne, w tym znane grupy pod dowództwem Jana Małolepszego ps. „Murat” oraz Henryka Glapińskiego ps. „Klinga”. KWP publikowało także pismo pt. W świetle prawdy.
Wiosną 1946 roku nasiliły się walki z bezpieką. 19-20 kwietnia oddział Jana Rogólki ps. „Grot” chwilowo opanował Radomsko, uwalniając 57 aresztowanych. Z kolei oddział „Klinga” pokonał 200-osobową grupę pościgową KBW. W czerwcu 1946 roku KWP zostało rozbite na skutek zdrady, a jego dowództwo aresztowane w Częstochowie.
Choć struktury KWP w województwie śląskim zostały rozbite, organizacja kontynuowała działalność pod nowym dowództwem Jerzego Jasińskiego ps. „Janusz”. W 1947 roku UB aresztowało część przywództwa KWP, a w marcu z amnestii skorzystał Wiesław Janusiak ps. „Prawdzic”. Ostatni szef KWP, Jan Małolepszy, został aresztowany i zamordowany w 1948 roku. Resztki organizacji pozostały w podziemiu do 1954 roku, prowadząc sporadyczne akcje przeciwko UB.
Upamiętnienie
KWP i jego dowódca Stanisław Sojczyński „Warszyc” zostali upamiętnieni w różnych formach:
- 8 listopada 2009 roku odsłonięto pierwszy w Polsce pomnik „Warszyca” w Kamieńsku.
- W 2010 roku w Radomsku zorganizowano „Rok Konspiracyjnego Wojska Polskiego” oraz odsłonięto pomnik poświęcony KWP i jego żołnierzom.
- 1 marca 2023 roku w Głogowie odsłonięto pomnik „Warszyca” w ramach „Aleji Pamięci”, obok pomników innych żołnierzy podziemia antykomunistycznego.
