Konfederacja Dzikowska
Konfederacja Dzikowska, zawiązana 5 listopada 1734 roku w Dzikowie koło Tarnobrzega, miała na celu obronę tronu polskiego dla Stanisława Leszczyńskiego przed interwencją wojsk saskich i rosyjskich. Stanisław Leszczyński, król elekcyjny, uciekł do Królewca w obliczu zagrożenia, a marszałkiem konfederacji został Adam Tarło, starosta jasielski.
Tło historyczne
W 1732 roku Rosja, Prusy i Austria podpisały traktat Loewenwolda, który przewidywał współpracę tych państw w narzuceniu Rzeczypospolitej swojego kandydata na tron. Po zneutralizowaniu sojuszu sasko-francuskiego, zdecydowano się wspierać Fryderyka Augusta III, syna Augusta II.
W wyniku wolnej elekcji, 12 września 1733 roku, szlachta wybrała Stanisława Leszczyńskiego na króla. Zawiązanie konfederacji miało na celu obronę jego władzy oraz wywołanie interwencji mocarstw europejskich na jego korzyść. Konfederaci podjęli działania dyplomatyczne, wysyłając posłów do Szwecji, Francji, Turcji i Rzymu w celu uzyskania wsparcia.
Przebieg działań
Pomimo wysiłków, konfederacja nie zdołała uzyskać pomocy od narodów czeskiego i węgierskiego, a także mieszkańców Śląska. Wojska konfederackie próbowały przebić się przez Wielkopolskę, by zaatakować Saksonię, jednak poniosły porażki w wielu bitwach z Sasami i Rosjanami.
Ogniska oporu konfederatów utrzymywały się do 1736 roku, głównie na Kurpiach i Podolu.
Przypisy i Bibliografia
- Stefan Truchim, Konfederacja dzikowska, Poznań 1921.
- Akt konfederacji dzikowskiej 5 listopada 1734 roku
Konfederacja Dzikowska stanowi ważny element historii Tarnobrzega i Rzeczypospolitej, ilustrując walkę o niezależność w trudnych czasach interwencji obcych mocarstw.
