Koncesja: Definicja i Znaczenie
Koncesja to akt administracyjny, który upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Wprowadza się ją w przypadku działalności istotnych dla bezpieczeństwa państwa lub interesu publicznego. Koncesjonowanie jest formą reglamentacji działalności gospodarczej przez państwo, uznawanej za zgodę na podejmowanie działalności przez konkretnego przedsiębiorcę.
Klasyczny Model Koncesji
Koncepcja koncesji wywodzi się z Francji i charakteryzuje się kilkoma cechami:
- Udzielana głównie w sferach wcześniej objętych monopolem państwowym.
- Przyznawana wyłączność na prowadzenie działalności, co ma na celu poprawę sytuacji ekonomicznej koncesjonariusza.
- Koncesjonariusz realizuje zadania publiczne, działając w imieniu administracji publicznej.
- Na koncesjonariusza nakłada się obowiązki, zapewniające odpowiednią jakość świadczonych usług.
- Koncesje są długoterminowymi kontraktami.
Koncesjonowanie w Polsce
W Polsce koncesjonowanie ma swoje podstawy w Konstytucji, która gwarantuje swobodę gospodarczą z możliwością ustanowienia monopolu w ustawie. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców określa przepisy dotyczące reglamentacji działalności gospodarczej.
Rodzaje działalności koncesjonowanej obejmują:
- Wydobycie kopalin i gazu.
- Produkcję i obrót materiałami wybuchowymi oraz bronią.
- Obrót paliwami i energią.
- Ochronę osób i mienia.
- Przewozy lotnicze oraz prowadzenie kasyn.
Postępowanie Koncesyjne
Postępowanie koncesyjne obejmuje złożenie wniosku przez przedsiębiorcę oraz kontrolę przez organ koncesyjny. W przypadku więcej wniosków niż dostępnych koncesji przeprowadza się przetarg.
Różnica między Koncesją a Zezwoleniem
Główne różnice to:
- Koncesja dotyczy działalności objętej monopolem, podczas gdy zezwolenie nie.
- Koncesja ma charakter uznaniowy, a zezwolenie opiera się na spełnieniu określonych warunków.
- Postępowanie w sprawie koncesji jest bardziej skomplikowane i podlega większym regulacjom.
Koncesja we Francji
Francuski model koncesji polega na przekazaniu kompetencji państwowych podmiotom prywatnym w celu realizacji zadań publicznych. Koncesja ma charakter umowy administracyjnej, regulującej zarówno prawa, jak i obowiązki koncesjonariusza.
Podsumowanie
Koncesja jest kluczowym narzędziem regulacyjnym w gospodarce, które pozwala państwom kontrolować działalność gospodarczą w obszarach o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa i interesu publicznego. W Polsce, podobnie jak we Francji, koncesje mają swoje unikalne cechy i wymagania, a ich proces przyznawania jest złożony i ściśle regulowany prawem.
