Historia i definicja komiksu
Komiks to sekwencyjna historia obrazkowa z tekstem, która zyskała popularność jako forma wydawnicza na przełomie XIX i XX wieku. Nazwa „komiks” pochodzi z angielskiego „comic strip”, co oznacza „pasek komiksowy”. Pojęcie to zostało po raz pierwszy użyte przez Gilberta Seldesa w 1924 roku.
W Polsce w okresie międzywojennym używano terminów „historyjki obrazkowe” oraz „kolorowe zeszyty”. Definicje komiksu nie są jednoznaczne. W USA uznaje się go za sekwencyjną historię obrazkową, podczas gdy w Europie często traktuje się go jako narrację składającą się z co najmniej dwóch kadrów z rysunkami.
Rozwój i formaty komiksu
Komiksy zyskały na popularności w XIX wieku, zwłaszcza po wprowadzeniu kolorowego druku w latach 70. XX wieku. Pierwszym komiksem uznawanym za klasyczny był „Yellow Kid”. W Polsce komiksy zaczęły się rozwijać po 1989 roku, a rekordowym rokiem był 2015, kiedy wydano blisko 900 komiksów.
- zeszyt – 24-stronicowy komiks wydawany regularnie.
- album – komiks w formie książki.
- one-shot – pojedynczy album, niebędący częścią serii.
- TPB – zbiorcze wydanie kilku zeszytów.
- powieść graficzna – komiks wydany jako książka.
Specyfika rynku komiksowego
W USA komiksy są produkowane przez zespoły specjalistów, w tym projektantów, scenarzystów i kolorystów. W Europie dominuje komiks autorski, często tworzony przez jednego lub dwóch autorów. Komiksy artystyczne i awangardowe mają tu większe znaczenie niż w USA.
W Polsce znaczącymi postaciami w komiksie są Marian Walentynowicz i Szymon Kobyliński. Po 1989 roku rynek komiksowy uległ zróżnicowaniu, a w XXI wieku zaczęły powstawać komiksy sieciowe.
Imprezy komiksowe w Polsce
W Polsce organizowane są różnorodne festiwale komiksowe, które promują tę formę sztuki, w tym:
- Bałtycki Festiwal Komiksu
- Festiwal Komiksowa Warszawa
- Festiwal Komiksów Historycznych
- Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi
- Krakowski Festiwal Komiksu
- Poznański Festiwal Sztuki Komiksowej
W 2018 roku w Muzeum Narodowym w Krakowie odbyła się wystawa „Teraz Komiks”, która przyciągnęła niemal 37 tysięcy odwiedzających.
