Kolendra siewna
Kolendra siewna (Coriandrum sativum L.) to jednoroczna roślina z rodziny selerowatych (Apiaceae), pochodząca z południowo-zachodniej Azji. Rośnie naturalnie od Synaju aż po Kaukaz, a także na Półwyspie Arabskim, w Iranie, Afganistanie i Pakistanie. Obecnie jest uprawiana na wszystkich kontynentach w strefach umiarkowanych oraz międzyzwrotnikowych.
Morfologia
Kolendra ma wrzecionowaty korzeń i wzniesioną, rozgałęzioną łodygę, osiągającą wysokość od 20 do 70 cm. Rośnie w suchych murawach i przydrożach, a olejek eteryczny, który zawiera, głównie fitoncyd linalol, ma właściwości rozkurczowe, wiatropędne i moczopędne.
Zastosowanie
- Pobudza wydzielanie soku żołądkowego oraz apetyt.
- Wykorzystywana w lecznictwie, m.in. w formie wody kolendrowej.
- Używana zewnętrznie jako maść na reumatyzm.
Historia i uprawa
Nasiona kolendry znaleziono w grobowcu Tutanchamona, a roślina była znana w starożytnym Rzymie i Grecji. W Polsce uprawiana jest od czasów Piastów, obecnie na niewielką skalę. Zielone części rośliny oraz dojrzałe owoce charakteryzują się silnym aromatem, co czyni je cenionymi przyprawami.
Kolendra w kuchni
Kolendra jest popularną przyprawą, wykorzystywaną w wielu kuchniach. Oto niektóre z zastosowań:
- Podstawowy składnik mieszanki przyprawowej curry w kuchni indyjskiej.
- Dodatek do ciast, pierników, sosu pomidorowego, sałatek i ryżu.
- Stosowana w masarstwie, likiernictwie i browarnictwie.
- Świeże liście są popularne w kuchniach azjatyckich, portugalskiej, gruzińskiej i marokańskiej.
Niemieckie firmy używają kolendry do przyprawiania frankfurterek, a korzenie i świeże liście często pojawiają się w daniach egipskich i peruwiańskich. W Grecji kolendra jest składnikiem potraw z wieprzowiny.
Klasyfikacja
Kolendra siewna należy do rodziny selerowatych i jest uznawana zarówno za roślinę leczniczą, jak i przyprawową, a także ma swoje miejsce w tradycji biblijnej.