„`html
Kolegiata Świętego Krzyża i kościół św. Bartłomieja we Wrocławiu
Kolegiata Świętego Krzyża i kościół św. Bartłomieja to gotycki kościół położony na Ostrowie Tumskim, przy Placu Kościelnym, w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego zamku Piastów śląskich. Jest to rzymskokatolicka świątynia, która pełni funkcję kolegiaty i kościoła parafialnego.
Historia
Świątynia została ufundowana przez księcia Henryka Probusa jako wotum po zakończeniu sporu z biskupem Tomaszem II. Fundacja miała miejsce 11 stycznia 1288 roku, a projektantem budowli był mistrz Wiland. Budowę rozpoczęto od prezbiterium w latach 1288–1295, a korpus nawy i transept w latach 1320–1350.
W kościele pochowano fundatora, a jego płytę nagrobną umieszczono w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. W latach 1503–1538 w kolegiacie działał Mikołaj Kopernik. Dolny kościół św. Bartłomieja miał burzliwe dzieje, wielokrotnie zmieniał swoje przeznaczenie i był używany przez wojska w czasie różnych konfliktów.
W XVIII wieku przeprowadzono renowacje, które zbarokizowały wnętrze kościoła. W latach 1730–1732 przed świątynią wzniesiono barokowy pomnik św. Jana Nepomucena. Po II wojnie światowej dolny kościół był używany przez różne wspólnoty, a w 1999 roku reaktywowano kapitułę kolegiacką.
Architektura
Kolegiata jest dwukondygnacyjnym, ceglanym kościołem halowym, charakteryzującym się unikalnym układem wnętrza na Śląsku. Wewnątrz znajduje się tympanon fundacyjny z przedstawieniem Trójcy Świętej oraz ołtarz główny „Zaśnięcia Panny Marii”.
Organy i dzwon
Organy w kolegiacie zostały zbudowane przez firmę Remigiusza Cynara w 2001 roku. Posiadają 48 głosów rozłożonych na trzech manuałach i pedał. W kościele znajduje się także dzwon, odlany w 1769 roku, o wadze około 1400 kg, zdobiony i dedykowany św. Bartłomiejowi.
Przypisy i linki zewnętrzne
„`
To streszczenie zawiera kluczowe informacje o Kolegiacie Świętego Krzyża i św. Bartłomieja we Wrocławiu, przedstawiając jej historię, architekturę oraz wyposażenie.
