Kołaki Wielkie

„`html

Kołaki Wielkie

Kołaki Wielkie to wieś w Polsce, znajdująca się w województwie mazowieckim, w powiecie ciechanowskim, w gminie Grudusk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Historia

Wieś ma swoje korzenie w końcu XIII wieku, kiedy to po najazdach krzyżackich na tereny Prus i Jaćwieży, wiele osób osiedliło się na Mazowszu. Historycy sugerują, że Jaćwingowie również zamieszkali w Kołakach, co potwierdzają dawne nazwy, takie jak Jaćwięrzyno.

Pierwsze pisane wzmianki o Kołakach pochodzą z 1419 roku, kiedy to wieś była znana jako Jaczwiązino. Z czasem zaczęto używać nazwy Kołaki, związanej z imieniem Mikołaj (Kołak).

Rodzina Kołakowskich

Właściciele wsi, Kołakowscy, byli ubogim rodem szlacheckim, który niegdyś posiadał ziemię w okolicy. W 1416 roku książę Janusz I nadał Wojciechowi z Kołak ziemię w puszczy Łętowo. Kołakowscy z Kołaków Wielkich mieli liczne gałęzie, a ich historia jest skomplikowana z powodu przejęć ziemi przez inne rody.

W XVII wieku wieś stała się typową osadą zaściankową, a poziom życia mieszkańców znacznie się obniżył. W 1698 roku na polu elekcyjnym pod Warszawą stawiło się 23 przedstawicieli rodu Kołakowskich.

Zmiany własnościowe i społeczność

W XVIII wieku Kołakowscy zubożeli, a ich liczba w elekcji królewskiej z 1764 roku spadła do jednego przedstawiciela. W końcu XVIII wieku wieś była zamieszkana przez drobną szlachtę oraz inne rodziny szlacheckie, a w 1827 roku odnotowano 28 domów i 142 mieszkańców.

W 1864 roku nastąpiło uwłaszczenie ziemi, ale w Kołakach nie było chłopów do obdarowania, ponieważ mieszkańcy stanowili potomków szlachty. W 1921 roku wieś liczyła 29 domów i 221 mieszkańców, wszyscy Polacy i katolicy.

Współczesność

W przededniu II wojny światowej w Kołakach Wielkich działał wiatrak, będący własnością W. Raczyńskiego. Dziś wieś zachowuje swoją historyczną tożsamość i nadal jest zamieszkana przez potomków rodziny Kołakowskich.