Kodeks cywilny Królestwa Polskiego
Kodeks cywilny Królestwa Polskiego, uchwalony 1 czerwca 1825 roku, wszedł w życie 1 stycznia 1826 roku. Stanowił on modyfikację Kodeksu Napoleona, zastępując niektóre jego przepisy w Królestwie Kongresowym.
Przygotowanie i uchwalenie Kodeksu
Po upadku Napoleona, konieczne było dostosowanie przepisów prawa cywilnego do nowej sytuacji politycznej. Kodeks Napoleona, dzięki wsparciu polskich prawników, został zachowany, a jego zmiany miały na celu dostosowanie do lokalnych potrzeb. W 1820 roku powołano Deputację, która przygotowała projekt nowelizacji, uwzględniając także przepisy pruskie i austriackie. Ostateczny projekt został uchwalony na sejmie zwołanym przez Aleksandra I.
Zakres regulacji
Kodeks wprowadził istotne zmiany w prawie osobowym, w tym:
- Zniesienie śmierci cywilnej
- Polepszenie sytuacji dzieci pozamałżeńskich
- Reformę prawa małżeńskiego, wprowadzając wyłącznie wyznaniową formę zawarcia małżeństwa
Zawierał także przepisy dotyczące aktów stanu cywilnego.
Systematyka Kodeksu
Kodeks składał się z 521 artykułów, podzielonych na:
- Tytuł Wstępny: O skutkach i stosowaniu praw
- Księga I: O osobach
W skład Księgi I wchodziły przepisy dotyczące używania praw cywilnych, zamieszkania, aktów stanu cywilnego, małżeństwa oraz władzy rodzicielskiej.
Nowelizacje i uchwały
Kodeks był kilkakrotnie nowelizowany i częściowo uchylany przez różne akty prawne, w tym:
- Ustawa z dnia 16 marca 1836 r. – zmiany w przepisach o małżeństwie
- Ustawa z dnia 1 lipca 1921 r. – zmiany dotyczące praw kobiet
- Dekret z dnia 12 listopada 1946 r. – uchwała Kodeksu w całości
Linki zewnętrzne
* [Dzienniki Praw Królestwa Polskiego](http://pbc.biaman.pl/publication/4507)
* [Kodeks cywilny Królestwa Polskiego z 1825 roku](https://bibliotekacyfrowa.pl/Content/94818/PAd_17988_t_1.pdf)
Kodeks cywilny Królestwa Polskiego był kluczowym dokumentem prawnym, który odzwierciedlał zmiany społeczne i prawne w XIX wieku, wpływając na rozwój systemu prawnego w Polsce.
