Klementyna Hoffmanowa
Klementyna Hoffmanowa (z domu Tańska) była polską pisarką, działaczką społeczną i pedagogiem, urodzoną 23 listopada 1798 roku w Warszawie, a zmarłą 21 września 1845 roku w Passy. Była pierwszą Polką, która utrzymywała się z własnej pracy twórczej i pedagogicznej, a także jedną z pionierów literatury dziecięcej w Polsce.
Twórczość
Hoffmanowa zadebiutowała w 1819 roku traktatem moralizatorskim „Pamiątka po dobrej matce”. W latach 1824-1828 wydawała pismo „Rozrywki dla Dzieci”. Jej prace, w tym powieści jak „Listy Elżbiety Rzeczyckiej” i „Dziennik Franciszki Krasińskiej”, cieszyły się dużym uznaniem i były tłumaczone na wiele języków. Wspierała ekonomiczne usamodzielnienie kobiet i postulowała o ich wykształcenie.
Życie osobiste i działalność społeczna
Hoffmanowa pozostawała niezamężna aż do 1829 roku, kiedy to poślubiła Karola Boromeusza Hoffmana. W czasie powstania listopadowego była współtwórczynią Związku Dobroczynności Patriotycznej Warszawianek, zajmując się opieką nad rannymi. Po upadku powstania wyemigrowała do Paryża, gdzie współpracowała z polską inteligencją emigracyjną, w tym z Chopinem i Mickiewiczem.
Odbiór i dziedzictwo
Hoffmanowa była uznawana za jedną z kluczowych postaci w edukacji kobiet w Polsce. Jej prace miały znaczący wpływ na wychowanie wielu młodych kobiet, które inspirowały się jej twórczością. Po jej śmierci wiele fragmentów jej utworów włączano do czytanek i zbiorów szkolnych.
Upamiętnienie
W 1848 roku przy grobie Hoffmanowej odsłonięto pomnik, a jej imię noszą liczne szkoły w Polsce, w tym IX Liceum Ogólnokształcące w Warszawie oraz Szkoła Podstawowa nr 1 w Tarnowie.
Ważniejsze publikacje
- Pamiątka po dobrej matce (1819)
- Dziennik Franciszki Krasińskiej (1825)
- Listy Elżbiety Rzeczyckiej do przyjaciółki (1824)
- Amelia matką (1822-1824)
Przekłady i redakcje
Hoffmanowa zajmowała się również przekładami oraz edytorstwem, m.in. redagując „Rozrywki dla Dzieci”. Jej twórczość miała duży wpływ na literaturę polską i pedagogikę, a także na rozwój literatury dziecięcej w Polsce.
Podsumowując, Klementyna Hoffmanowa była nie tylko pisarką, ale także pionierką w dziedzinie edukacji kobiet i literatury dziecięcej, pozostawiając po sobie bogatą spuściznę literacką i społeczną.
