Kiowa (Kiowowie) – plemię Indian Ameryki Północnej, które historycznie zamieszkiwało obszar Wielkich Równin. Należy do rodziny językowej kiowa-tano.
Historia
Kiowa rozpoczęli swoją wędrówkę u źródeł rzeki Yellowstone, a następnie osiedlili się na Wielkich Równinach, gdzie przyjęli styl życia związany z polowaniem na bizony i budowaniem tipi. Około 1700 roku plemię liczyło 4000 osób i przeniosło się do Black Hills, gdzie nawiązało kontakt z plemieniem Wron, co umożliwiło im zdobycie koni i przyjęcie nowych obrzędów, takich jak Taniec Słońca.
Jako nomadzi, Kiowa znani byli z wielkich stad koni oraz wypraw łowieckich, które prowadziły ich aż do Kanady i Meksyku. W XIX wieku byli uważani za „notorycznych rabusiów”, co wynikało z ich działań odwetowych na inne plemiona.
Wędrówka do Kraju Komanczów
W wyniku ekspansji plemion Dakotów, Arapahów i Szejenów, Kiowa przenieśli się na południe, osiągając północny Teksas i Oklahomę w 1790 roku. Tam zawarli pokój z Komanczami, co pozwoliło im wspólnie kontrolować duże obszary, znane jako Kraj Komanczów. Kiowa i Komancze żyli w pokojowych relacjach, walcząc głównie z innymi plemionami.
Walki z Amerykanami
Od 1850 roku Kiowa zaczęli stawiać opór wojskom amerykańskim, co prowadziło do konfliktów i łamania traktatów pokojowych. W 1865 roku, po wojnie domowej, Kiowa zostali zmuszeni do podpisania traktatu, który nakazywał ich przesiedlenie do rezerwatu w pobliżu Fort Sill. Mimo prób oporu, ostatecznie zostali poddani i zmuszeni do porzucenia swojej tradycyjnej kultury.
Populacja
W 1700 roku populacja Kiowa wynosiła około 4000 osób, a w 1878 roku spadła do około 1200. Po 1901 roku, kiedy rezerwat został zlikwidowany, liczba Kiowa wzrosła do ponad 12 tysięcy pod koniec XX wieku. Według spisu z 2000 roku, 8559 osób zadeklarowało pochodzenie Kiowa.
Współczesność
W ostatnich dziesięcioleciach wielu Indian Kiowa służyło w amerykańskich siłach zbrojnych. Dziś aktywnie uczestniczą w tradycyjnych festiwalach powwow i zajmują się rolnictwem, przemysłem oraz kulturą. Kiowa są również znani z osiągnięć artystycznych i rzemieślniczych.
Sławne postacie
Wśród znanych przedstawicieli Kiowa znajduje się N. Scott Momaday, laureat Nagrody Pulitzera, oraz dr Everett Rhoades, były zastępca naczelnego lekarza USA.
