Kikutnice (Pycnogonida)
Kikutnice, znane również jako morskie pająki, to gromada stawonogów występująca w wodach na całym świecie, szczególnie w Morzu Śródziemnym, Karaibskim oraz Oceanach Arktycznym i Antarktycznym. Obejmuje ponad 1300 gatunków, których rozmiary wahają się od 1 mm do 90 cm, z przewagą mniejszych osobników w płytkich wodach.
Opis i morfologia
Kikutnice charakteryzują się długimi nogami i małym ciałem, składającym się z głowotułowia i zredukowanego odwłoka. Zwykle mają osiem odnóży, ale niektóre gatunki mogą ich mieć mniej. Wymiana gazowa odbywa się przez dyfuzję, a pokarm jest wchłaniany za pomocą ssawki, która odgrywa kluczową rolę w ich żywieniu.
Rozmnażanie i rozwój
Wszystkie gatunki kikutnic są rozdzielnopłciowe, z wyjątkiem jednego obojnaczego. Samce opiekują się jajami i młodymi. Larwy mają zredukowane ciało i rozwijają się w zależności od gatunku, przyczepiając się do organizmów żywicielskich lub żyjąc wolno.
Rozmieszczenie i ekologia
Kikutnice występują w różnych środowiskach morskich na całym świecie. Większość z nich jest mięsożerna, żywiąc się parzydełkowcami, gąbkami czy wieloszczetami. Ich sposób poruszania się polega na wykorzystaniu odnóży do poruszania się po dnie lub pływaniu blisko niego.
Klasyfikacja
Gromada Pycnogonida obejmuje 11 rodzin, w tym Ammotheidae, Nymphonidae, i Phoxichilidiidae. Prawidłowa taksonomia grupy jest niepewna, a kikutnice były długo klasyfikowane jako część szczękoczułkowców, choć niektórzy badacze sugerują ich odrębność.
Skamieniałości
Choć skamieniałości kikutnic są rzadkie, znane są z okresów kambryjskiego, sylurskiego i dewońskiego. Odkrycia w La Voulte-sur-Rhône w 2007 roku dostarczyły cennych informacji na temat ich historii ewolucyjnej.
Podsumowanie
Kikutnice to fascynująca grupa stawonogów, której morfologia, ekologia i rozmnażanie są unikalne. Z ich różnorodnością i tajemniczością, stanowią ważny element ekosystemów morskich.
