Kierpce – Tradycyjne Obuwie Góralskie
Kierpce to lekkie, ręcznie szyte chodaki, wykonane przeważnie z jednego kawałka skóry. Są one tradycyjnym obuwiem noszonym współcześnie przez górali oraz mieszkańców łuku karpackiego. Nazwa „kierpce” pochodzi z języka słowackiego, a ich historia sięga wczesnego średniowiecza.
Historia i Materiały
Kierpce wytwarzane są z twardej skóry, co zapewnia im dużą wytrzymałość. W przeszłości były powszechnie stosowane w Karpatach i na Bałkanach. W Rumunii znane są jako „opincă”, a w Albanii jako „opinga”.
Kierpce w Polskim Stroju Góralskim
W Polsce kierpce są szczególnie związane z tradycją górali podhalańskich. Męskie kierpce na obcasie często zdobione były metalowymi cętkami i były popularne w okresie międzywojennym oraz po II wojnie światowej. Obecnie noszone są przez mieszkańców Bukowiny Tatrzańskiej i okolic.
- Materiał: Skóra bydlęca, czasem skóra świńska (zwane „świńskokami”).
- Produkcja: Skórę przygotowywano w gospodarstwach domowych lub kupowano u garbarzy.
- Proces: Z płata skóry wykrawano kawałek, który łączono za pomocą rzemyka i formowano czubek (kufę).
- Ozdoby: Kierpce często były ozdabiane wytłaczanym wzorem.
W zimie do kierpców przymocowywano „karple” – drewniane konstrukcje ułatwiające poruszanie się po śniegu.
Podsumowanie
Kierpce to nie tylko element tradycyjnego stroju góralskiego, ale także świadectwo bogatej kultury i rzemiosła regionów górskich. Ich unikalna forma i wykonanie przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.
