Kazuistyka
Kazuistyka, pochodząca z łaciny od słowa casus (przypadek), odnosi się do rozstrzygania moralnych lub prawnych wątpliwości w konkretnych sytuacjach. Wyróżnia się dwa główne rodzaje kazuistyki: moralną (teologiczną) i prawniczą. Filozof Immanuel Kant określił ją jako „Dialektykę sumienia”, a jej korzenie sięgają stoików oraz tradycji talmudycznej.
W potocznym użyciu termin ten często ma negatywne konotacje, odnosząc się do przebiegłego argumentowania, które może prowadzić do moralnych nadużyć, przypominając praktyki sofistów.
Medycyna
W dziedzinie medycyny, kazuistyka polega na analizie problemów zdrowotnych poprzez przykłady konkretnych przypadków. Przykłady publikacji dotyczących kazuistyki w medycynie to:
- Kazuistyka gastroenterologiczna u dzieci autorstwa Jerzego Sochy i Józefa Ryżko
- Kazuistyka psychiatryczna autorstwa Janusza Krzyżowskiego
Prawo
W kontekście prawnym, kazuistyka odnosi się do metody formułowania zasad i przepisów, które bardziej koncentrują się na szczegółowych przypadkach niż na ustalaniu uniwersalnych reguł. Ta metoda umożliwia dostosowanie prawa do konkretnych okoliczności, co może sprzyjać bardziej sprawiedliwym rozwiązaniom w praktyce prawnej.