Wprowadzenie
Kazimierza Wielka to miejscowość położona w Małopolsce, w historycznej ziemi krakowskiej. W 2022 roku liczba ludności wynosiła 5145 mieszkańców.
Położenie
Kazimierza Wielka znajduje się w południowo-wschodniej części Niecki Nidziańskiej, na szlaku komunikacyjnym łączącym Kraków i Busko-Zdrój. W powiecie kazimierskim, który ma powierzchnię 42248 ha, mieszka około 40 tysięcy osób, z czego 6300 w samej Kazimierzy Wielkiej. Miasto charakteryzuje się wielokierunkowym układem przestrzennym, z zabudową historyczną na prawym brzegu Małaszówki oraz nowoczesnymi obiektami na lewym brzegu.
Historia
Kazimierza Wielka ma bogatą historię, sięgającą średniowiecza, kiedy to była siedzibą rodową Kazimierskich, a jej wartość szacowano na 1800 grzywien. W XVI wieku miejscowość była ośrodkiem reformacji.
Okres zaborów
Pod koniec XVIII wieku Kazimierza przeszła w ręce rodu Łubieńskich, którzy zbudowali zespół pałacowy. Po 1815 roku miejscowość znalazła się w granicach Królestwa Kongresowego. W XIX wieku rozwój miejscowości związany był z cukrownią „Łubna”.
II Rzeczpospolita
Po I wojnie światowej Kazimierza stała się częścią powiatu pińczowskiego. W 1939 roku miały miejsce walki z Niemcami, w wyniku których poległo 60 żołnierzy.
Okres PRL
Po II wojnie światowej Kazimierza rozwijała się, uzyskując status osiedla miejskiego w 1954 roku, a prawa miejskie w 1959 roku. W latach 60. i 70. XX wieku miała miejsce intensywna rozbudowa.
Po 1989 roku
Transformacja ustrojowa w Polsce przywróciła powiat kazimierski w 1999 roku.
Demografia
Na dzień 31 grudnia 2010 roku Kazimierza Wielka miała powierzchnię 5,33 km² i 5575 mieszkańców, w tym 47,5% mężczyzn i 52,5% kobiet.
Zabytki
Kazimierza Wielka posiada kilka cennych zabytków:
- Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1633 roku, przebudowany w XIX wieku.
- Zespół pałacowy z XIX wieku, obejmujący pałacyk i budynek zarządu cukrowni.
Wspólnoty wyznaniowe
W miejscowości działają:
- Kościół rzymskokatolicki: parafia Miłosierdzia Bożego oraz parafia Podwyższenia Krzyża Świętego.
- Świadkowie Jehowy: zbór Kazimierza Wielka.
Oświata
W Kazimierzy Wielkiej znajdują się różne placówki edukacyjne, w tym przedszkola, szkoły podstawowe oraz liceum ogólnokształcące.
Obszar ochrony uzdrowiskowej
W 2019 roku Kazimierza Wielka uzyskała status obszaru ochrony uzdrowiskowej.
Burmistrzowie Kazimierzy Wielkiej
Dotychczasowi burmistrzowie to:
- Adam Bodzioch (1990-1994)
- Tadeusz Bator (1994-2002)
- Adam Bodzioch (2002-2010)
- Waldemar Trzaska (2010-2012)
- Tadeusz Knopek (2013-2014)
- Adam Bodzioch (2014-nadal)
