Kazimierz Pużak – Biografia
Kazimierz Pużak (ur. 26 sierpnia 1883 w Tarnopolu, zm. 30 kwietnia 1950 w Rawiczu) był polskim działaczem socjalistycznym, posłem na Sejm Ustawodawczy oraz I, II i III kadencji w II RP. Podczas II wojny światowej pełnił funkcje w Polskiej Partii Socjalistycznej – Władze na Emigracji (PPS-WRN), w tym jako komendant Gwardii Ludowej WRN. Aresztowany przez NKWD w 1945 i UB w 1947, zmarł w więzieniu. Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.
Wczesne życie i działalność polityczna
Pużak pochodził z rodziny robotniczej. Uczył się w C.K. Wyższym Gimnazjum w Tarnopolu, gdzie założył tajną organizację patriotyczną. W 1904 wstąpił do PPS, zajmując się przemytem „bibuły”. Po ukończeniu szkoły rozpoczął studia na Uniwersytecie Lwowskim, które porzucił dla działalności politycznej.
- W 1906 współtworzył PPS – Frakcję Rewolucyjną.
- Aresztowany w 1911, skazany na osiem lat katorgi.
- Po uwolnieniu w 1917 brał udział w rewolucji w Rosji.
Po powrocie do Polski w 1918, Pużak został sekretarzem stanu w Ministerstwie Poczt i Telegrafów. W latach 1919-1939 pełnił różne funkcje w PPS, w tym jako sekretarz generalny.
Okres wojenny i aresztowania
W 1939 współtworzył konspiracyjną PPS-WRN. Po aresztowaniu przez NKWD w 1945, był sądzony w pokazowym procesie. Po amnestii wrócił do kraju, lecz w 1947 został ponownie aresztowany i skazany na 10 lat więzienia. Zmarł w 1950 w wyniku pęknięcia aorty.
Odznaczenia
- Order Orła Białego – pośmiertnie w 1996.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – za działalność w Gwardii Ludowej.
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – pośmiertnie w 1954.
- Krzyż Armii Krajowej – pośmiertnie w 1967.
Upamiętnienie
Po 1990 roku Pużak stał się symbolem opozycji. Ulicami jego imienia nazwano wiele miejsc w Polsce, a w Warszawie znajduje się tablica pamiątkowa w miejscu, gdzie mieszkał.
Ostatnie lata i pamiętnik
Przed aresztowaniem w 1947 Pużak napisał pamiętnik, który został ukryty. Pośmiertnie opublikowano go w 1977 roku. Zmarł, nie doczekawszy się sprawiedliwości za swoje działania w imię wolności i socjalizmu.