Katarzyna Habsburżanka
Katarzyna Habsburżanka (15 września 1533 – 28 lutego 1572) była arcyksiężniczką austriacką, królewną czeską i węgierską, córką Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki. Była księżną Mantui (1549-1550) oraz królową Polski i wielką księżną litewską od 1553 roku jako trzecia żona Zygmunta Augusta.
Dzieciństwo i pierwsze małżeństwo
Katarzyna była czwartą córką Ferdynanda I i Anny Jagiellonki. Większość dzieciństwa spędziła w Pałacu Hofburg w Innsbrucku, gdzie uzyskała wykształcenie z zakresu religii i języków. W 1543 roku zawarto układ małżeński z Franciszkiem III Gonzagą, a ślub odbył się w 1549. Mąż zmarł cztery miesiące po ślubie, co spowodowało, że Katarzyna wróciła do Innsbrucka jako wdowa.
Drugie małżeństwo z Zygmuntem II Augustem
Po śmierci Barbary, pierwszej żony Zygmunta II Augusta, cesarz Ferdynand zdecydował się na małżeństwo Katarzyny z królem Polski. Mimo oporu obojga, w 1553 roku zawarto małżeństwo. Posag Katarzyny wynosił 100 tys. florenów oraz inne dobra.
Życie z Zygmuntem II Augustem
Katarzyna posługiwała się włoskim i dążyła do zdobycia wpływów na dworze. W 1554 roku ogłosiła, że spodziewa się dziecka, jednak nie przyniosło to oczekiwanego rezultatu. Przez lata ich małżeństwo było zdystansowane, zwłaszcza po jej chorobie w 1558 roku. Królowa zmagała się z problemami zdrowotnymi, które przyczyniły się do dalszego oddalenia małżonków.
Nieudane małżeństwo
W 1562 roku para królewska widziała się po raz ostatni. Zygmunt II August planował unieważnienie małżeństwa, co miało na celu znalezienie nowej żony. Papież nie wyraził zgody na unieważnienie, co skomplikowało sytuację.
Wyjazd z Polski i ostatnie lata
Katarzyna opuściła Polskę 8 października 1566 roku. Przyjęta chłodno w Wiedniu, przeniosła się do Linzu, gdzie spędziła ostatnie lata życia. Zygmunt August regularnie wypłacał jej utrzymanie. Katarzyna zmarła w 1572 roku, a król wkrótce po jej śmierci rozpoczął przygotowania do kolejnego małżeństwa.
Galeria
Plik:Tiziano Vecellio – Bildnis der Erzherzogin Katharina von Österreich.jpg|Portret Katarzyny Habsburżanki, Tycjan, 1548-49 r.
Plik:Catherine of Austria.jpg|Portret Katarzyny, po 1557 r.
Plik:Katarzyna Habsburżanka.jpg|Portret Katarzyny, po 1557 r.
Plik:Stift Sankt Florian 0155.JPG|Klasztor Sankt Florian, miejsce pochówku Katarzyny.
