Karl Paul Polanyi
Karl Polanyi (1886-1964) był węgierskim intelektualistą, autorem kluczowej pracy Wielka Transformacja, w której analizuje konsekwencje rewolucji przemysłowej oraz krytykuje klasyczne teorie kapitalizmu.
Życie i działalność
Polanyi urodził się w Wiedniu, wychował w Budapeszcie. Studiował prawo i filozofię, angażując się w ruchy lewicowe. Po obronie doktoratu w 1908 roku, pracował jako dziennikarz i nauczyciel akademicki. W 1920 roku ożenił się z Iloną Duczynską, działaczką studencką, a w 1933 roku emigrował do Anglii, uciekając przed rosnącym faszyzmem.
W Anglii Polanyi współpracował z chrześcijańskimi socjalistami i kwakrami. W 1935 roku wydał esej Istota faszyzmu, a później rozpoczął prace nad Wielką Transformacją, którą ukończył w Stanach Zjednoczonych i opublikował w 1944 roku. Książka bada związki między gospodarką a społeczeństwem oraz krytykuje ideę samoregulującego się rynku.
W 1947 roku objął stanowisko wykładowcy na Uniwersytecie Columbia, gdzie pracował do emerytury w 1957 roku. Po latach badań nad systemami gospodarczymi starożytnych imperiów, w 1957 roku opublikował Handel i rynek we wczesnych imperiach, zbiorową pracę, którą redagował z innymi autorami.
Polanyi zmarł w 1964 roku w Kanadzie. Jego prace, w tym Wielka Transformacja, miały duży wpływ na rozwój antropologii ekonomicznej i socjologii życia gospodarczego.
Najważniejsze osiągnięcia
- Wielka Transformacja (1944) – kluczowa praca dotycząca przemian społeczno-gospodarczych.
- Handel i rynek we wczesnych imperiach (1957) – badania nad historią gospodarki.
- Wykłady na Uniwersytecie Columbia – wpływ na nauczanie historii gospodarczej.
Wybrane publikacje
- The Great Transformation (1944)
- Trade and Markets in the Early Empires (1957)
- Dahomey and the Slave Trade (1966)
- Primitive, Archaic, and Modern Economics (1968)
Tłumaczenia na język polski
- Wielka transformacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
Polanyi pozostaje postacią kluczową w krytyce rynku oraz badaniach nad współzależnościami między gospodarką a społeczeństwem.
