Karl Barth
Karl Barth (1886-1968) był wpływowym szwajcarskim teologiem ewangelicko-reformowanym, który podkreślał dominację Boga i jego łaski nad działaniem ludzkim. Jako kalwinista odrzucał podwójną predestynację i negował możliwość poznania Boga za pomocą rozumu, co stanowiło sprzeciw wobec teologii naturalnej. Barth był jednym z głównych twórców teologii dialektycznej, koncentrując się na chrystocentryzmie w opozycji do antropocentryzmu.
Życiorys
Wychowany w liberalnym duchu chrześcijaństwa, Barth był pastorem w Safenwil w latach 1911-1921. W swoim kluczowym dziele, List do Rzymian (1922), stanowczo odrzucił możliwość łączenia Boga z ludzkimi osiągnięciami i kulturą. Wspólnie z innymi teologami, takimi jak Rudolf Bultmann i Emil Brunner, stworzył teologię dialektyczną, sprzeciwiając się liberalizmowi.
Deklaracja z Barmen
W 1934 roku Barth sprzeciwił się współpracy niemieckich protestantów z nazizmem, będąc współautorem „Deklaracji z Barmen”, która odrzuciła takie praktyki. Po opuszczeniu Niemiec w 1935 roku, powrócił do Szwajcarii, gdzie kontynuował wykłady i stawał się krytykiem filozofii Hegla oraz teologii Schleiermachera.
Po II wojnie światowej
Po wojnie Barth stał się rzecznikiem odpowiedzialności Niemców za II wojnę światową. W 1947 roku współtworzył „Oświadczenie z Darmstadt”, które wskazywało na winę Niemców za skutki wojny. W latach 50. opowiadał się za pacyfizmem. Jego najważniejszym dziełem, nad którym pracował przez większość swojego życia, była Dogmatyka kościelna, która pozostała nieukończona.
Nauczanie
Teologia Bartha skupia się na Słowie Bożym jako źródle poznania Boga, które odbywa się przez wiarę. Barth podkreślał, że to Bóg inicjuje relację z człowiekiem. Jego podstawowe tezy obejmują:
- Teologia musi być praktyczna i społecznie użyteczna.
- Predestynacja pozytywna – wszyscy ludzie są wybrani do zbawienia.
- Potwierdzenie istnienia Trójcy Świętej.
- Biblia jako częściowe ujawnienie Boga.
- Chrystocentryzm – Jezus jako droga ku Bogu.
- Sprzeciw wobec teologii naturalnej i antropocentryzmu.
- Religia głoszona wyłącznie słowem, bez ceremonii.
- Poszukiwanie ekumenicznej wspólnoty chrześcijan.
Dzieła
- List do Rzymian (1922)
- Kazania na cały rok chrześcijański
- Bóg tu i teraz
- Wprowadzenie do teologii ewangelickiej
- Życie chrześcijańskie
- Dogmatyka kościelna, 5 tomów
