Karabin samopowtarzalny
Karabin samopowtarzalny to rodzaj broni palnej, w której po oddaniu strzału następuje automatyczne przeładowanie, a mechanizm spustowy umożliwia jedynie ogień pojedynczy. Działa zazwyczaj na zasadzie odprowadzania gazów prochowych przez boczny otwór lufy, choć istnieją również modele z zamkiem półswobodnym i działające na zasadzie krótkiego odrzutu lufy.
Historia
Prototypy karabinów samopowtarzalnych zaczęto konstruować na przełomie XIX i XX wieku. Pierwszym seryjnie produkowanym modelem był Mondragón M1908, który okazał się problematyczny z powodu zacięć. Wzmożone zainteresowanie tą bronią miało miejsce podczas I wojny światowej, gdy powstały takie modele jak niemiecki Mauser M1916 czy francuski RSC Mle 1917. Mimo to, karabiny te nie zyskały popularności ze względu na skomplikowaną produkcję oraz wymagającą obsługę.
W okresie międzywojennym oraz w czasie II wojny światowej nastąpił znaczny rozwój karabinów samopowtarzalnych. Wprowadzono na uzbrojenie armii takie modele jak amerykański M1 Garand, radziecki SWT i niemiecki G43. Jednak jedynie armia amerykańska zastąpiła starsze karabiny powtarzalne nowymi modelami, podczas gdy w innych krajach karabiny samopowtarzalne były jedynie uzupełnieniem tradycyjnej broni lub wykorzystywane przez strzelców wyborowych.
W Polsce w latach 30. XX wieku opracowano karabin wz. 38M, jednak przed wybuchem II wojny światowej wyprodukowano jedynie 150 sztuk, a ich użycie w kampanii wrześniowej nie zostało potwierdzone.
Po II wojnie światowej karabiny samopowtarzalne zostały szybko wypchnięte przez karabiny automatyczne, które mogły strzelać ogniem ciągłym, jak AK czy FN FAL. Współczesne karabiny samopowtarzalne są obecnie używane głównie w roli broni wyborowej w wojsku oraz w charakterze broni sportowej w sektorze cywilnym. Na rynku cywilnym produkowane są również wersje karabinów automatycznych, które zostały przystosowane do strzelania tylko pojedynczymi strzałami.
