Karabin automatyczny

Karabin automatyczny

Karabin automatyczny, często określany jako karabin szturmowy, jest lekką bronią indywidualną przystosowaną do prowadzenia ognia ciągłego. Jego popularność wzrosła po II wojnie światowej, a obecnie stanowi najczęściej wykorzystywany typ broni wojskowej.

Budowa i działanie

Karabin automatyczny działa na zasadzie gazodynamicznego automatyzowania cyklu pracy. Po ręcznym wprowadzeniu naboju i napięciu mechanizmu uderzeniowego, możliwe jest prowadzenie ognia ciągłego poprzez przytrzymanie spustu. Automatyzacja obejmuje również ryglowanie lufy oraz ekstrakcję i pobieranie kolejnych nabojów z magazynka. Karabiny mogą mieć przełącznik ognia, co pozwala na wybór między trybem ciągłym a pojedynczym.

Historia

I wojna światowa

W okresie przed I wojną światową poszukiwano broni łączącej ogień karabinu maszynowego z mobilnością karabinu powtarzalnego. Pierwszym seryjnie produkowanym karabinem automatycznym był karabin Fiodorowa wprowadzony w 1916 roku w Rosji, jednak nie zdobył on większej popularności.

II wojna światowa

W latach 30. XX wieku w ZSRR podejmowano próby opracowania karabinu automatycznego, jednak konstrukcje takie, jak AWS-36, okazały się zawodne. W trakcie II wojny światowej Niemcy zaczęli dostrzegać potrzebę broni zasilanej słabszą amunicją. Opracowano naboje pośrednie, które stały się podstawą dla karabinków automatycznych, takich jak MKb 42, a następnie StG 44. Broń ta zrewolucjonizowała uzbrojenie piechoty.

Po II wojnie światowej

Po wojnie radziecki karabinek AK z nabojem pośrednim 7,62 × 39 mm stał się podstawową bronią w krajach bloku wschodniego. Na zachodzie, po początkowych próbach, w końcu wprowadzono amunicję pośrednią 5,56 × 45 mm, która znalazła zastosowanie w karabinku M16 i innych konstrukcjach.

Terminologia

W polskim systemie nazewnictwa karabin automatyczny i karabin szturmowy są często używane zamiennie, mimo że mają różne definicje w innych krajach. W anglojęzycznym systemie wyróżnia się karabiny szturmowe (assault rifles) i karabiny bojowe (battle rifles).

Karabinki automatyczne w Wojsku Polskim

• Produkcja krajowa:
  • AK – radziecki karabinek, pierwszy na wyposażeniu Wojska Polskiego.
  • AKM – zmodernizowana wersja AK, produkowana do 1999 r.
  • wz. 88 Tantal – polski karabinek, produkcja zakończona w 1994 r.
  • wz. 96 Beryl – przystosowany do amunicji 5,56 × 45 mm, podstawowy karabinek współczesny.
  • Grot (MSBS-5,56) – modułowy karabinek, wprowadzony na uzbrojenie w 2017 r.
• Importowane:
  • Bushmaster ACR – amerykański karabinek, używany przez Służbę Wywiadu Wojskowego.
  • FN F2000 – belgijski karabinek do testów w jednostkach specjalnych.
  • HK G36 – niemiecki karabinek, używany w jednostce Formoza.
  • M4 – amerykański karabinek, wykorzystywany przez jednostki specjalne.
  • HK416 – niemiecki karabinek, na uzbrojeniu kilku jednostek wojskowych.