Kaplityny – Informacje ogólne
Kaplityny to wieś zlokalizowana w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. W roku 2021 zamieszkiwało ją 327 osób, z czego 50,5% stanowiły kobiety, a 49,5% mężczyźni. Wieś położona jest na południowo-zachodnim krańcu gminy, 5 km od Barczewa, w malowniczej okolicy otoczonej sosnowymi lasami oraz w pobliżu jeziora Umląg.
Historia
Nazwa Kaplityny wywodzi się od nazwiska Prusa „Kaipletyn”. Pierwsze wzmianki o wsi datowane są na 1364 rok, kiedy to biskup warmiński Jan II Stryprock nadał przywilej osadniczy. W kolejnych latach wieś była wielokrotnie wymieniana w dokumentach, zmieniając swoją nazwę. W 1483 roku biskup Mikołaj Tungen nadał osadnikom prawo chełmińskie, co wpłynęło na rozwój wsi.
W 1807 roku mieszkańcy zmuszeni byli do płacenia długów wojskowych, co przyczyniło się do przekształcenia części lasów w łąki. Kaplityny były typowo polską wsią, w której mieszkańcy posługiwali się językiem polskim i warmińską gwarą. W okresie międzywojennym mieszkańcy stawiali opór germanizacji.
W 1945 roku wieś została zajęta przez Armię Radziecką, co przyniosło tragiczne wydarzenia, takie jak śmierć mieszkańców. Po wojnie Kaplityny stały się sołectwem, obejmującym również osadę Sapunki.
Ludzie związani z Kaplitynami
- Augustyn Nerowski – działacz plebiscytowy.
- Maria Orłowska – bibliotekarka.
- Jan Brosz – mąż zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech.
- Jadwiga Elżbieta Schnarbach – ofiara II wojny światowej, obecnie w procesie beatyfikacyjnym.
Zabytki
- 4 warmińskie kapliczki z przełomu XIX i XX wieku.
- Drewniana dzwonniczka słupowa z XIX wieku.
Podsumowanie
Kaplityny to wieś o bogatej historii, która od wieków była miejscem osadnictwa i polskiej kultury. Mimo trudnych czasów, mieszkańcy zachowali swoje tradycje i tożsamość. Dziś wieś staje się ważnym punktem na mapie regionu, z pięknym otoczeniem oraz ciekawymi zabytkami.
