Definicja kampu
Kamp (ang. camp) to konwencja stylistyczna, która nadaje wartość przedmiotom ze względu na ich zły gust lub ironiczne przesłanie. Rozwinęła się w latach 60. XX wieku jako część obrony kultury popularnej, będąc związana z postmodernistycznymi poglądami na kulturę.
Etymologia
Termin „kamp” pochodzi z francuskiego slangu „camper”, oznaczającego „pozować w przesadzony sposób”. Oksfordzki słownik języka angielskiego po raz pierwszy odnotował to słowo w 1909 roku, opisując je jako ostentacyjne i teatralne. Obecnie jest używane w kontekście kultury gejowskiej i queer studies, a także w szerszym zakresie kultury popularnej.
Notatki o kampie
W 1964 roku Susan Sontag opublikowała esej Notes on Camp, w którym omawia zjawisko kampu oraz jego związek z „złą sztuką” – kiczem. Sontag definiuje kamp jako umiłowanie sztuczności, przesady i estetyzmu, który nie ocenia świata w kategoriach piękna, lecz sztuczności.
Kanon kampu
Do przykładów kampu Sontag zalicza:
- teledyski emitowane w Scopitone
- balet i opera
- styl ubioru lat dwudziestych XX wieku
Kamp charakteryzuje się przesadą i dekoracyjnością, często kosztem głębszej treści. Jako przykład Sontag podaje secesję, gdzie sztuka staje się dekoracją, a niekoniecznie nośnikiem treści.
Historia kampu
Początki kampowego stylu Sontag lokuje w XVIII wieku, przywołując powieści gotyckie, karykatury i sztuczne ruiny. Wskazuje na różnice między współczesnym a dawnym kampem, zwracając uwagę na zmiany w postrzeganiu przeszłości oraz natury.
Kamp a kicz
Choć kamp i kicz mają wiele punktów styczności, Sontag podkreśla, że kamp wymaga pasji i wrażliwości. Przykłady kiczu, takie jak niektóre dzieła Salvadora Dalego, nie mogą być traktowane jako kamp, jeśli brak im autentycznych emocji.
Podsumowanie
Kamp to zjawisko estetyczne łączące przesadę, sztuczność i ironię. Wpływa na różne aspekty kultury, a jego korzenie sięgają XVIII wieku. Dzięki Sontag kamp zyskał uznanie w kontekście sztuki, stając się istotnym elementem analizy kultury popularnej.