Rodzina Kałużnicowate (Hydrophilidae)
Kałużnicowate (Hydrophilidae) to rodzina chrząszczy, obejmująca około 2900 opisanych gatunków, rozmieszczona kosmopolitycznie. Żyją w środowiskach wodnych oraz lądowych o wysokiej wilgotności. Dorosłe osobniki są detrytusożerne, roślinożerne lub wszystkożerne, podczas gdy larwy są drapieżnikami. Większość z nich oddycha powietrzem atmosferycznym, tylko nieliczne larwy mają skrzelotchawki. Rozmnażają się głównie płciowo, a przepoczwarczenie odbywa się na lądzie.
Morfologia
Dorosłe chrząszcze mają ciała o długości od 0,9 do 46 mm, z zaokrąglonymi kształtami i różnorodnymi kolorami. Głowa jest prognatyczna, a czułki składają się z 7-9 członów. Przedplecze jest szersze niż dłuższe, a pokrywy mają 9-11 rzędów punktów. Biodra są różnie ukształtowane, a nogi przystosowane do pływania lub poruszania się po podłożu.
Stadia rozwojowe
- Jajo: Umieszczane w kapsułach o różnorodnych kształtach.
- Larwa: Ciało walcowate, głowa hiperprognatyczna, drapieżna, polująca na inne bezkręgowce.
- Poczwarka: Białawe, z wyrostkami oskórkowymi, oddychające przez przetchlinki.
Biologia i Ekologia
Kałużnicowate zamieszkują różne siedliska, od wód płynących i stojących po wilgotne miejsca lądowe. Większość gatunków wodnych żyje w bogato roślinnych zbiornikach, podczas gdy formy lądowe preferują wilgotne ściółki czy gnijące materiały organiczne.
Interakcje międzygatunkowe
Dorosłe osobniki żywią się głównie rozkładającą się materią organiczną, a larwy są drapieżnikami. Na kałużnicowate polują ryby, ptaki i inne bezkręgowce. Niektóre gatunki są pasożytowane przez grzyby i nicienie.
Ruch i Oddychanie
Dorosłe osobniki są dobrymi lotnikami, ale pływają słabiej. Większość larw porusza się po dnie, a niektóre mają przystosowania do życia w gnijących materiałach. Oddychają powietrzem atmosferycznym, a wodne larwy mają przetchlinki do wymiany gazowej.
Rozród i Rozwój
Kałużnicowate rozmnażają się płciowo, a samice składają jaja w torebkach z jedwabiu. Rozwój larwalny trwa od 40 do 60 dni, a po przepoczwarczeniu dorosłe osobniki rozpoczynają dyspersję w poszukiwaniu nowych siedlisk.
Rozprzestrzenienie i Taksonomia
Rodzina ta jest obecna na całym świecie, z wyjątkiem Antarktydy. W Polsce stwierdzono 77 gatunków. Klasyfikacja kałużnicowatych ewoluowała z czasem, a współczesne badania molekularne i morfologiczne potwierdzają monofiletyzm tej rodziny.
