Kaligrafia Arabska
Kaligrafia arabska (arab. خط عربي – chatt 'arabi) to sztuka oparta na piśmie arabskim, uznawana za jedną z kluczowych gałęzi sztuk pięknych w świecie muzułmańskim. Jej rozwój szczególnie zaznaczył się w okresach kalifatu, kiedy to powstały różne style pisma.
Style Pisma Arabskiego
Kaligrafia arabska obejmuje kilka głównych stylów pisma, które ewoluowały na przestrzeni wieków:
- Naschi – Opracowane w X wieku przez wezyra abbasydzkiego Ibn Muklę, charakteryzuje się okrągłymi literami oraz płynnością w pisaniu. Używane do prywatnych i oficjalnych dokumentów.
- Kufickie – Powstało w VIII wieku i zarezerwowane dla celów religijnych. Wykształciło różne odmiany, w tym kwieciste kufi oraz kufi mówiące, które zawierały motywy dekoracyjne.
- Magribi – Rozwinięcie pisma kufickiego, popularne w Hiszpanii w XII wieku. Charakteryzuje się kursywą z pionowymi liniami prostopadłymi do poziomych.
- Taligh – Styl, który zyskał popularność od XI wieku, szczególnie w literaturze i poezji. Wyróżnia się pochyłym układem liter.
- Nastaligh – Opracowane przez perskiego kaligrafa Mira Ali Tabriziego, łączy lekkość i prostotę liter.
Tugra
Tugra to emblemat osmańskiego władcy, składający się z imienia sułtana oraz jego tytułów. Była stosowana na firmanach, monetach i innych dokumentach.
Kaligrafia w Architekturze
Kaligrafia często pełniła funkcję dekoracyjną w architekturze. Przykładem jest sześciometrowy mihrab wykonany w stiuku w Meczecie Piątkowym w Isfahanie, stworzony w 1310 roku przez Hajdara, ucznia Jakuta al-Mustasimiego.
Podsumowanie
Kaligrafia arabska to złożona forma sztuki, która ewoluowała przez wieki, tworząc różnorodne style pisma. Jej wpływ jest widoczny nie tylko w literaturze, ale także w architekturze i dekoracji, stanowiąc istotny element kultury muzułmańskiej.
