Kalendarz żydowski
Kalendarz żydowski, znany także jako kalendarz hebrajski, oparty jest na cyklu księżycowym i słonecznym. Rok składa się z dwunastu miesięcy (chodaszim), trwających 29 lub 30 dni, zaczynających się od nowiu. Dodatkowy trzynasty miesiąc, adar szeni, jest dodawany, aby zniwelować różnice w stosunku do kalendarza słonecznego. Rok żydowski trwa średnio 354 dni, a lata przestępne występują co dwa lub trzy lata, co oznacza, że mają 13 miesięcy.
Informacje historyczne
W starożytności rozpoczęcie nowego miesiąca ogłaszał Sanhedryn, a informację przekazywano za pomocą trąb i ognisk. W diasporze wprowadzono zwyczaj dodawania jednego dnia świątecznego „na zapas”. W biblijnych czasach nów był dniem ofiarnym i radosnym, jednak z biegiem lat jego znaczenie malało. W 359 roku n.e. patriarcha Hillel II przeprowadził reformę kalendarza, która zredukowała konieczność obserwacji księżyca do ustalania dat świąt, co uprościło jego obliczanie.
Rachuba lat
Rachuba lat w kalendarzu żydowskim zaczyna się od 7 października 3761 p.n.e. Rok składa się z 12 miesięcy, a różnice w długości roku są niwelowane poprzez dodatkowy miesiąc. Żydowski rok może mieć 353, 354 lub 355 dni, a rok przestępny dodaje 30 dni.
Miesiące
- Rok hebrajski dzieli się na 12 miesięcy z 29 lub 30 dniami.
- Dodatkowy miesiąc adar szeni dodawany jest co trzy lata w ramach cyklu Metona.
- Miesiące rozpoczynają się od nowiu księżycowego (Rosz chodesz).
Tydzień
Nazwy dni tygodnia w kalendarzu hebrajskim pochodzą od liczb porządkowych, z wyjątkiem siódmego dnia, szabat, który oznacza „odpoczynek”. Szabat jest dniem świętym, przeznaczonym na odpoczynek.
Doba
Doba w tradycji żydowskiej zaczyna się i kończy o zachodzie słońca. Pora dzienna dzieli się na 12 godzin, co sprawia, że godzina hebrajska jest krótsza niż 60 minut. Ma to wpływ na porządek modlitewny, ponieważ modlitwy muszą być odprawiane w określonych porach dnia. Południe i północ są obliczane w odniesieniu do czasu między wschodem a zachodem słońca.
