Kaldezja dziewięciornikowata
Caldesia parnassifolia (L.) Parl. to roślina z rodziny żabieńcowatych, występująca w Europie Środkowej i Wschodniej, Azji oraz Afryce. W Polsce jest skrajnie rzadka, znana z zaledwie kilku lokalizacji, w tym jeziora Nietopersko i Uściwierz.
Rozmieszczenie geograficzne
W Polsce kaldezja dziewięciornikowata występuje w ograniczonej liczbie miejsc. Ostatnie potwierdzone stanowiska to:
- Jezioro Nietopersko
- Jezioro Uściwierz
W latach 80. XX wieku istniała jedynie mała populacja licząca kilkanaście osobników.
Morfologia
Roślina przyjmuje trzy formy: wodną, podwodną i lądową.
- Forma wodna: Liście długie, jajowate, pływające, z obfitym kwiatostanem.
- Forma podwodna: Małe liście eliptyczne, nie wytwarza kwiatostanu.
- Forma lądowa: Niska, z jajowatymi liśćmi i niewielkim kwiatostanem.
Łodyga: Bezlistna, do 30 cm, z krótkim kłączem.
Liście: Odziomkowe, z długimi ogonkami, szerokojajowate, na szczycie zaostrzone lub tępe.
Kwiaty: Białe, z wieloma słupkami.
Owoc: Suche pestkowce.
Biologia i ekologia
Kaldezja dziewięciornikowata jest byliną, która kwitnie w lipcu i sierpniu. Rzadko wytwarza owoce, które szybko toną. Rozmnaża się głównie wegetatywnie, wytwarzając turiony, które umożliwiają jej zimowanie. Rośnie w mulistym dnie mezotroficznych jezior, w strefie szuwarów.
Zagrożenia i ochrona
Roślina jest objęta ochroną gatunkową w Polsce. Jej populacja jest krytycznie zagrożona przez zanieczyszczenie jezior. Ochrona siedlisk i zachowanie stabilnych warunków środowiskowych są kluczowe dla przetrwania tego gatunku.
Kategoria zagrożenia: CR (krytycznie zagrożony) według Polskiej czerwonej księgi roślin.
Bibliografia
- Kategorie: Żabieńcowate, Rośliny chronione
