Kabuki – Tradycyjny Teatr Japoński
Kabuki jest jednym z trzech głównych rodzajów tradycyjnego teatru japońskiego, obok nō i bunraku. Został założony w 1603 roku przez Okuni, kapłankę z chramu Izumo, i szybko zyskał popularność dzięki połączeniu tańca, śpiewu oraz elementów komediowych. W 2005 roku kabuki zostało uznane za arcydzieło ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości przez UNESCO.
Etymologia
Słowo kabuki (歌舞伎) składa się z trzech znaków kanji, które oznaczają „śpiew”, „taniec” i „umiejętność”. Pochodzi od archaicznego czasownika kabuku, oznaczającego „wyróżniać się” lub „być odmiennym”.
Historia Kabuki
Kobiece Kabuki (1603–1629)
Okuni i jej grupa występowali w Kioto, przyciągając uwagę swoją zmysłowością i komediowym stylem. Jednak z powodu kontrowersji związanych z prostytucją, w 1629 roku siogunat Tokugawa zakazał występów kobiet, co doprowadziło do pojawienia się młodych aktorów męskich.
Chłopięce Kabuki (1629–1652)
Po zakazie kobiet na scenie, młodzi chłopcy przejęli ich rolę, jednak ich występy również były kontrowersyjne, co skutkowało kolejnymi zakazami. W 1652 roku władze wprowadziły reformy, które zmieniły charakter przedstawień.
Męskie Kabuki (Po 1652)
Wprowadzono zasady dotyczące stylizacji i przedstawień, a aktorzy musieli przestrzegać norm moralnych. Powstały też stałe teatry kabuki w Kioto, Osace i Edo.
Okres Genroku (1688–1704)
Był to czas rozkwitu kabuki, kiedy wielu wybitnych artystów, takich jak Monzaemon Chikamatsu, tworzyło znakomite dzieła. Uformowały się różne typy przedstawień, w tym jidai-mono (historyczne) i sewa-mono (obyczajowe).
Okres Meiji (1868–1912)
Zmiany polityczne i społeczne wpłynęły na kabuki, które starało się dostosować do nowej rzeczywistości. Aktorzy, tacy jak Danjūrō Ichikawa IX, dążyli do wprowadzenia realistycznych elementów do przedstawień.
Kabuki po II wojnie światowej
Po wojnie wiele teatrów kabuki zostało zniszczonych, ale sztuka szybko się odrodziła. W 1951 roku odbyła się premierowa inscenizacja „Genji monogatari”, co przywróciło kabuki na teatralną mapę Japonii.
Elementy Kabuki
- Hanamichi: Przedłużenie sceny, które służy jako przejście dla aktorów.
- Mie: Stylizowane pozy aktorów, które podkreślają emocje.
- Keshō: Charakterystyczny makijaż, który dramatycznie zmienia rysy twarzy aktorów.
Kabuki pozostaje popularną formą tradycyjnego teatru, a jego aktorzy często występują w filmach i telewizji. Współczesne zespoły kabuki wprowadzają innowacje, a nowa generacja aktorów, w tym kobiety, również bierze udział w tej sztuce.
