K-PAX
Film „K-PAX”, wyreżyserowany przez Iaina Softleya w 2001 roku, jest adaptacją powieści Gene Brewera. Tytułowa planeta K-PAX jest przedstawiana jako miejsce, z którego pochodzi główny bohater, prot (Kevin Spacey).
Fabuła
Film opowiada historię Roberta Portera, znanego jako prot, który trafia do szpitala psychiatrycznego. Twierdzi, że przybył na Ziemię w celach badawczych, a jego pobyt w szpitalu ma na celu lepsze poznanie ludzi. Lekarz Mark Powell (Jeff Bridges) jest przekonany, że opowieści prota są wynikiem traumatycznych doświadczeń, a jego osobowość to maska. Prot zyskuje sympatię innych pacjentów dzięki swojej wiedzy o astronomii i niezwykłym zdolnościom, co sprawia, że niektórzy zaczynają wierzyć, że jest on kosmitą.
Przesłanie
Postać prota symbolizuje światopogląd, który podkreśla małość ludzkich problemów w obliczu nieskończoności Wszechświata. Prot wyraża pogardę dla ludzkich struktur społecznych, jednocześnie ukazując, jak bardzo ludzie oczekują od innych rzeczy, które mogą zrealizować sami. Jego postawa skłania do refleksji nad antropocentryzmem i relacjami międzyludzkimi.
Krytyka
„K-PAX” spotkał się z kontrowersjami. Niektórzy krytycy twierdzą, że fabuła jest zbyt podobna do argentyńskiego filmu „Hombre Mirando al Sudeste”, a Gene Brewer odrzuca te zarzuty, twierdząc, że nie znał tego dzieła przed napisaniem swojej powieści. Film ukazuje szpital psychiatryczny jako miejsce, gdzie problemy pacjentów są rozwiązywane dzięki interakcji z prota, co niektórzy krytycy uznają za zniekształcanie rzeczywistego obrazu pracy w psychiatrii.
Podsumowanie
„K-PAX” to film, który porusza tematykę ludzkiej egzystencji w kontekście Wszechświata oraz relacji międzyludzkich. Choć spotkał się z krytyką, pozostaje interesującą próbą ukazania niezwykłych zjawisk w psychiatrii oraz refleksji nad naszym miejscem w świecie.
