K-141 Kursk
K-141 Kursk był rosyjskim okrętem podwodnym o napędzie jądrowym, zaprojektowanym w ramach projektu 949A (Antiej, kod NATO Oscar II). Zbudowany w 1994 roku, wszedł do służby w rosyjskiej Flocie Północnej. Jego głównym celem była walka z dużymi jednostkami nawodnymi, takimi jak lotniskowce.
Okręt prowadził działalność szkoleniową, a latem 1999 roku wziął udział w rejsie do Morza Śródziemnego, obserwując działania NATO. W sierpniu 2000 roku zatonął w wyniku wybuchu nadtlenku wodoru w torpedzie, co doprowadziło do śmierci 118 członków załogi. Akcja ratunkowa zakończyła się niepowodzeniem z powodu problemów z rosyjskim sprzętem oraz braku zgody na zagraniczną pomoc.
Budowa i konstrukcja
Kursk został zaprojektowany w biurze konstrukcyjnym Rubin jako jednostka trzeciej generacji. Charakteryzował się znacznym wyciszeniem w porównaniu do wcześniejszych modeli, dzięki dodatkowej sekcji za kioskiem. Wyposażony był w dwa reaktory jądrowe i nowoczesny sonar MGK-540.
Służba okrętu
Po wejściu do służby w 1994 roku, K-141 Kursk prowadził głównie operacje szkoleniowe. W 1999 roku został wysłany na Atlantyk i Morze Śródziemne, gdzie miał na celu obserwację okrętów NATO. W trakcie manewrów, w nocy z 12 na 13 sierpnia 2000 roku, doszło do eksplozji torpedy, co spowodowało zatoniecie okrętu. Ostatecznie kontakt z Kurskiem utracono, a akcja ratunkowa rozpoczęła się z opóźnieniem.
Upamiętnienie
Po katastrofie, prezydent Rosji pośmiertnie uhonorował członków załogi „Kurska” Orderem Męstwa. W wielu miastach Rosji, w tym Murmańsku i Petersburgu, powstały pomniki i tablice upamiętniające marynarzy. W Centralnym Muzeum Sił Zbrojnych FR znajduje się ekspozycja poświęcona życiu i służbie załogi okrętu.
Katastrofa zainspirowała wiele dzieł kultury, w tym książki i filmy. Wśród nich znajduje się dramat autorstwa Bryony Lavery oraz film w reżyserii Thomasa Vinterberga, w którym wystąpili Colin Firth i Max von Sydow.
