Julian Przyboś

„`html

Julian Przyboś

Julian Przyboś (ur. 5 marca 1901 w Gwoźnicy Dolnej, zm. 6 października 1970 w Warszawie) był polskim poetą, eseistą i tłumaczem, jednym z czołowych przedstawicieli Awangardy Krakowskiej.

Życiorys

Przyboś urodził się w rodzinie chłopskiej. Ukończył I Gimnazjum w Rzeszowie w 1920 roku, a następnie pracował jako nauczyciel w różnych miastach, w tym w Cieszynie. W latach 1937-1939 studiował w Paryżu.

Po wybuchu II wojny światowej przeniósł się do Lwowa, gdzie pracował w bibliotece Ossolineum. Aresztowany przez gestapo w 1941 roku, po wojnie zaangażował się w budowę „władzy ludowej”, a później w działalność literacką i kulturalną.

Lata powojenne

W latach 1947-1951 był dyplomatą w Szwajcarii, a następnie dyrektorem Biblioteki Jagiellońskiej. Po inwazji ZSRR na Węgry wystąpił z PZPR w 1958 roku. W 1966 objął stanowisko wiceprezesa PEN Clubu, a jego twórczość była publikowana w licznych periodykach.

Twórczość

Twórczość Przybosia można podzielić na dwa etapy: wczesną i dojrzałą.

Poezja wczesna

W pierwszych zbiorach wierszy, opublikowanych w połowie lat dwudziestych, widać wpływ teorii Peipera. Tematyka często dotyczyła pracy twórczej, robotników i fascynacji techniką.

Poezja dojrzała

W latach trzydziestych Przyboś publikował tomy, w których dominowały liryka pejzażowa i refleksyjna. Jego poezja charakteryzowała się dyscypliną słowa oraz bogactwem metafor, często nawiązywała do chłopskiego dzieciństwa.

Dorobek poety

Śruby (1925)
Oburącz (1926)
Z ponad (1930)
Równanie serca (1938)
Póki my żyjemy (1944)
Narzędzie ze światła (1958)
Kwiat nieznany (1968)

Przyboś napisał również eseje i dziennik poetycki.

Ordery i nagrody

Order Sztandaru Pracy I klasy (1964)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)
Nagroda Państwowa I stopnia (1964)

Upamiętnienie

Na jego cześć ustanowiono Ogólnopolski Konkurs Poezji Współczesnej im. Juliana Przybosia. Jego imieniem nazwano również Miejską Bibliotekę Publiczną w Przeworsku.