Jota Ursae Majoris (ι UMa)
Jota Ursae Majoris, znana również jako Talitha, to gwiazda poczwórna znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Jej tradycyjna nazwa, Talitha, pochodzi z arabskiego i oznacza „trzeci skok (gazeli)”. Współczesna nazwa Dnoces została nadana przez astronautów programu Apollo na cześć Edwarda White’a II, jednego z astronautów, który zginął w pożarze w 1967 roku. Międzynarodowa Unia Astronomiczna formalnie zatwierdziła nazwę Talitha w 2016 roku.
Charakterystyka systemu
Jota Ursae Majoris składa się z czterech gwiazd. Główny składnik (ι UMa A) to gwiazda typu widmowego A7 lub F0, klasyfikowana jako gwiazda ciągu głównego lub podolbrzym. Jej temperatura wynosi około 7260 K, a jasność jest 9 razy większa niż Słońca. Towarzyszy jej mniejsza gwiazda, prawdopodobnie biały karzeł, z okresem orbitalnym wynoszącym około 12,2 roku i ekscentrycznością orbity 0,6.
- Składniki układu:
- Główna gwiazda (ι UMa A): typ A7/F0, jasność 9 razy większa od Słońca.
- Drugi składnik: prawdopodobnie biały karzeł, masa niewiadoma.
- Para czerwonych karłów (B i C): typ M3V i M4V, masy około 0,35 i 0,30.
Odległość między czerwonymi karłami wynosi 10 au, z okresem orbitalnym wynoszącym około 40 lat. Obieg wspólnego środka masy całego układu zajmuje im 2084 lata, a ekscentryczność tej orbity wynosi 0,9. System wydaje się nie być stabilny na przestrzeni czasu poniżej miliona lat.
