Jeżyna
Jeżyna, znana również jako ożyna lub ostrężyna, to rodzaj roślin z rodziny różowatych (Rubus L.). W Polsce część gatunków nazywana jest malinami, co może wprowadzać w błąd ze względu na różnorodność w obrębie podrodzajów i kolorów owoców.
Morfologia
Jeżyny to zazwyczaj krzewy lub rośliny zielne z łukowato wygiętymi pędami, które mogą się ukorzeniać po dotknięciu gleby. Niektóre gatunki mają pędy wyprostowane i sztywne, a wiele z nich jest uzbrojonych w kolce. Rośliny te tworzą podziemne kłącza, co ułatwia ich rozprzestrzenianie.
- Liście: Dłoniastodzielne, często z kolcami, piłkowane i klapowane. Mogą być sezonowe, półzimozielone lub zimozielone.
- Kwiaty: Zazwyczaj 5-krotne, obupłciowe, zebrane w grona lub wiechy, białe lub różowe.
- Owoce: Nibyowoce, jadalne, o różnych smakach i kolorach, od czerwonych po czarne.
Biologia i ekologia
Jeżyny są roślinami wieloletnimi, preferującymi różnorodne siedliska, od zacienionych po słoneczne. Najlepiej rosną w żyznych miejscach, takich jak lasy i zarośla.
Systematyka
Rodzaj Rubus należy do plemienia Rubeae w obrębie rodziny różowatych. Wyróżnia się 13 podrodzajów, z których największy dzieli się na 12 sekcji.
Zastosowanie
Rośliny lecznicze
Surowcem są owoce, liście i korzenie jeżyn, które zawierają składniki odżywcze, takie jak cukry, witaminy oraz minerały. Owoce mają pozytywny wpływ na układ pokarmowy i działają uspokajająco.
- Owoce: Wspomagają pracę przewodu pokarmowego, mogą być pomocne w zaburzeniach nerwowych.
- Liście: Stosowane w naparach i odwarach, mają działanie napotne i wzmacniające.
- Korzenie: Działają moczopędnie.
Gatunki o znaczeniu leczniczym
- Jeżyna bezkolcowa
- Rubus chingii
- Rubus coreanus
- Rubus flagellaris
- Rubus fruticosus
- Rubus hispidus
- Rubus invisus
- Rubus odoratus
- Rubus parviflorus
- Rubus proceus
- Rubus procumbens
- Rubus radula
- Rubus ulmifolius
- Rubus ursinus
- Rubus velox
- Rubus villosus
