Języki kreolskie
Języki kreolskie to grupy języków etnicznych, które rozwijały się na podstawie języków europejskich kolonistów, takich jak angielski, francuski, portugalski, hiszpański i niderlandzki, z dodatkiem elementów języków ludności tubylczej. Większość z tych języków powstała w wyniku kontaktów między różnymi grupami etnicznymi, szczególnie podczas transatlantyckiego handlu niewolnikami, gdzie uproszczone formy języków kolonialnych były używane przez afrykańskich niewolników z różnych plemion.
Języki kreolskie różnią się od pidżynów, ponieważ mają rozwiniętą strukturę gramatyczną i bogate słownictwo. W kontekście socjokulturowym powstają one w wyniku interakcji Europejczyków z ludnością tubylczą, a w szerszym ujęciu zjawisko kreolizacji może występować częściej, niż uznaje się w tradycyjnych teoriach lingwistycznych.
Istnieją dyskusje na temat kreolizacji w kontekście języków historycznych, jak antyczna greka, która powstała na bazie przedindoeuropejskiego substratu.
Różnice między językami kreolskimi a lingua franca
Język lingua franca nie jest uważany za język kreolski, ponieważ nigdy nie był językiem ojczystym żadnej społeczności. Jak zauważa prof. Witold Mańczak, kluczową różnicą jest to, że języki kreolskie są językami rodzimymi, podczas gdy lingua franca nie.
Niektóre języki wykazujące cechy kreolskie, ale nie wywodzące się z pidżynów, nazywane są kreoloidami. Przykładem takiego języka jest angielski w wersji singlish używany w Singapurze.
Subdyscypliną językoznawstwa zajmującą się językami kreolskimi jest kreolingwistyka.
Wybrane języki kreolskie
- Tok Pisin (Papua-Nowa Gwinea)
- Haitian Creole (Haiti)
- Jamaican Patois (Jamajka)
- Papiamento (Aruba, Curacao, Bonaire)
