Język jaćwiński
Język jaćwiński, znany również jako jaćwieski lub jaćwięski, to wymarły język należący do grupy języków bałtyckich, określany jako zachodniobałtycki. Był używany przez Jaćwingów, którzy byli blisko spokrewnieni z Prusami i zaliczali się do Bałtów.
Obszar występowania
W średniowieczu Jaćwingowie zamieszkiwali tereny Jaćwieży, obejmujące dzisiejszą północno-wschodnią Polskę (Podlasie, Suwalszczyznę), południowo-zachodnią Litwę oraz część północno-zachodniej Białorusi.
Ślady języka jaćwińskiego
Choć język jaćwiński nie jest już używany, jego ślady można odnaleźć w:
- toponimii (nazwy miejscowości i obiektów geograficznych),
- słownictwie języków litewskiego i białoruskiego,
- polskich gwarach północno-wschodnich.
Przykłady nazw pochodzących z języka jaćwińskiego to: Hańcza, Netta, Necko, Sajno, Kolno, Rospuda, Serwy i Wigry. Warto również wspomnieć o nazwiskach, takich jak Jeruć czy Dziądziak. Istnieje przypuszczenie, że język jaćwiński mógł różnić się od języków innych plemion pruskich.
Podsumowanie
Język jaćwiński, choć wymarły, pozostawił trwały ślad w lokalnej kulturze i języku, a jego dziedzictwo wciąż jest badane przez lingwistów i historyków.
Bibliografia
- Jerzy Nalepa: Połekszanie (Pollexiani) – Plemię Jaćwięskie u północno-wschodnich granic Polski, „Rocznik Białostocki”, t. VII: 1966, Warszawa, 1967.
- Jerzy Nalepa: Z badań nad jaćwieskimi relikatami onomastycznymi Połeksza, [w:] „Studia linguistica slavica baltica”, red. K.-O. Falk, Lund, 1966.
- Obyczaje, języki, ludy świata. Encyklopedia PWN, Warszawa, 2007.